Giải bài tập SGK GDCD 11 bài 5: Cung – cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hóa

Cầu là gì? Cung là gì? Tại sao người bán và người mua lại quan tâm đến nhu cầu có khả năng thanh toán? Phân tích nội dung của quan hệ cung – cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hóa?

Câu 1: Cầu là gì? Cung là gì? Tại sao người bán và người mua lại quan tâm đến nhu cầu có khả năng thanh toán?

Hướng dẫn giải:

Cầu là khối lượng hàng hóa, dịch vụ mà người tiêu dùng cần mua trong một thời kì nhất định tương ứng với giá cả và thu nhập xác định.

Ví dụ: Ông A mua xe đạp cho con đi học, thanh toán hết 700000 đồng.

Cung là khối lượng hàng hóa, dịch vụ hiện có trên thị trường hay có thể đưa ra thị trường trong một thời kì nhất định, tương ứng với mức giá cả, khả năng sản xuất và chi phí sản xuất xác định.

Ví dụ: Sau mùa thu hoạch lúa, ông A đã bán 10 tấn lúa và 5 tấn mía, còn lại 50 tấn lúa do sự biến động của giá cả trên thị trường ông A không bán số lúa còn lại mà chờ khi giá tăng lên ông mới bán.

Người bán và người mua quan tâm đến nhu cầu có khả năng thanh toán vì cầu là gọi tắt của nhu cầu có khả năng thanh toán, tức là nhu cầu mà người tiêu dùng cần mua được bảo đảm bằng số lượng tiền mà họ sẵn có tương ứng. Như vậy, chỉ khi có khả năng thanh toán thì cầu mới xuất hiện.

Câu 2: Phân tích nội dung của quan hệ cung – cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hóa?

Hướng dẫn giải:

Gợi ý trả lời các ý chính:

Quan hệ cung - cầu là mối quan hệ tác động lẫn nhau giữa người bán với người mua hay giữa những người sản xuất với những người tiêu dùng diễn ra trên thị trường để xác định giá cả và số lượng hàng hóa dịch vụ.

Quan hệ cung – cầu được biểu hiện cụ thể như sau:

Thứ nhất, cung – cầu tác động lẫn nhau.

• Khi cầu tăng ->sản xuất mở rộng -> cung tăng
• Khi cầu giảm ->sản xuất thu hẹp ->cung giảm

Thứ hai, cung – cầu ảnh hưởng đến giá cả thị trường.

• Khi cung lớn hơn cầu -> giá giảm
• Khi cung bé hơn cầu -> giá tăng
• Khi cung bằng cầu -> giá ổn định

Thứ ba, giá cả thị trường ảnh hưởng đến cung - cầu.

• Khi giá tăng -> sản xuất mở rộng ->cung tăng
• Khi giá giảm -> sản xuất thu hẹp -> cung giảm

=>giá cả và cung tỉ lệ thuận với nhau

• Khi giá tăng -> cầu giảm
• Khi giá giảm -> cầu tăng

=>giá cả và cầu tỉ lệ nghịch với nhau.

Câu 3: Phân tích vai trò của mối quan hệ cung – cầu

Hướng dẫn giải:

Trong sản xuất và lưu thông hàng hóa, quan hệ cung – cầu có vai trò quan trọng đối với người bán và người mua.

Thứ nhất, lí giải vì sao giá cả và giá trị hàng hoá không ăn khớp với nhau.

Trong nhiều hoàn cảnh, nhiều trường hợp giá cả thị trường có sự biến động có lúc giá lớn hơn, nhỏ hơn hoặc bằng giá trị hàng hóa trong sản xuất. Từ đó sinh ra khái niệm lời, lỗ đối với người cung.

Thứ hai, là căn cứ để các doanh nghiệp quyết định mở rộng hay thu hẹp sản xuất.

• Khi giá tăng thì các doanh nghiệp -> Mở rộng SX
• Khi giá giảm thì các doanh nghiệp -> Thu hẹp SX

Thứ ba, giúp người tiêu dùng lựa chọn việc mua hàng hoá phù hợp.

• Khi nào nên mua hàng hoá: Cung > cầu
• Khi nào không nên mua hàng hoá: Cung < cầu

Câu 4: Khi người bán hàng hóa trên thị trường để có lợi, em hãy chọn trường hợp nào sau đây?

a) Cung = cầu

b) Cung > cầu

c) Cung < cầu.

Hướng dẫn giải:

Khi người bán hàng hóa trên thị trường để có lợi thì:

Đáp án: c) Cung < cầu

Vì: Cung < cầu thì giá hàng hóa sẽ tăng lên -> người bán sẽ thu lại được lợi nhuận.

Câu 5: Khi người mua hàng hóa trên thị trường để có lợi, em hãy chọn trường hợp nào sau đây?

A) Cung = cầu

B) Cung > cầu

C) Cung < cầu.

Hướng dẫn giải:

Khi người mua hàng hóa trên thị trường để có lợi thì:

Đáp án: B. Cung > cầu

Vì khi cung > cầu lượng hàng hóa nhiều -> giá thành hàng hóa giảm -> người mua có lợi.

Câu 6: Em hãy lấy ví dụ minh họa về sự điều tiết của Nhà nước, khi trên thị trường quan hệ cung – cầu bị rối loạn ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của nhân dân?

Hướng dẫn giải:

Khi trên thị trường, quan hệ cung – cầu bị rối loạn vì một số nguyên nhân khác nhau (hạn hán, mất mùa do sâu bệnh, lũ lụt) nhà nước đã tiến hành điều tiết bằng cách thông qua các chính sách như giảm thuế, trợ cấp vốn, trợ cấp lương thực… để cân đối lại cung – cầu.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp như có người đầu cơ tích trữ hàng hóa, lạm dụng hoàn cảnh khó khăn của người dân để nâng giá bán thì nhà nước sẽ có biện pháp xử lí kịp thời, trừng trị đúng theo pháp luật.

Câu 7: Khi nước ta là thành viên của tổ chức thương mại thế giới (WTO) theo em, mối quan hệ cung – cầu về hàng hóa và việc làm sẽ diễn ra như thế nào?

1. Thuận lợi
2. Khó khăn
3. Vừa thuận lợi, vừa khó khăn.

Tại sao em lại chọn phương án đó?

Hướng dẫn giải:

Khi nước ta là thành viên của tổ chức thương mại thế giới (WTO) theo em, mối quan hệ cung – cầu về hàng hóa và việc làm sẽ diễn ra:

Đáp án: c. Vừa thuận lợi, vừa khó khăn

Sở dĩ em chọn đáp án đó là vì: Khi nước ta gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới (WTO) chúng ta sẽ có thêm thị trường để tung hàng hóa của mình ra bên ngoài để được nhiều nước biết đến hơn đó là lợi thế.

Tuy nhiên, trái ngược lại, chúng ta lại phải chịu sự cạnh tranh rất ác liệt và mạnh mẽ từ các nước khác. Rõ ràng, nước ta đang là nước nông nghiệp, điều kiện vật chất trang thiết bị còn nghèo nàn nên việc phải chịu áp lực cạnh tranh là điều trở ngại và khó khăn. Hàng hóa bị cạnh tranh gay gắt về chất lượng, mẫu mã, lượng cung về hàng hóa sẽ gặp khó khăn đối với thị trường các nước phát triển. Lượng cầu về việc làm đòi hỏi trình độ tay nghề cao, cần phải cố gắng và thay đổi nhiều mới có thể có chỗ đứng trên thị trường chung của WTO,…

Tuy nhiên, nếu chúng ta biết cách khắc phục và phát huy thế mạnh của mình thì hàng hóa sẽ được