Giải bài tập SGK Giáo dục công dân 10 bài 2: Thế giới vật chất tồn tại khách quan

Bằng kiến thức đã học và thực tế cuộc sống, em hãy chứng minh một vài sự vật, hiện tượng trong giới tự nhiên tồn tại khách quan?

Bài 1 trang 18 GDCD 10: Bằng kiến thức đã học và thực tế cuộc sống, em hãy chứng minh một vài sự vật, hiện tượng trong giới tự nhiên tồn tại khách quan?

Trả lời:

- Tồn tại khách quan là tồn tại một cách độc lập, tự có, không phụ thuộc vào mong muốn của con người. Dù con người muốn hay không muốn, nhận thức được hay không nhận thức được, sự vật hiện tượng nó vẫn diễn ra.

Ví dụ:

- Sự chuyển động tự quay quanh trục của Trái đất và quanh Mặt Trời.

- Các hiện tượng như: Nắng, mưa, gió, bão, sóng thần, lốc xoáy hay sự phân chia ngày – đêm...

- Vấn đề không gian và thời gian...

- Quá trình sinh trưởng và phát triển của các loài động – thực vật.

Bài 2 trang 18 GDCD 10: Em hãy giải thích quan điểm: Con người và xã hội loài người là sản phẩm của giới tự nhiên?

Trả lời:

- Kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy: Loài người có nguồn gốc từ loài động vật và là kết quả phát triển lâu dài của giới tự nhiên.

+ Con người sở dĩ khác loài vật ở chỗ: Có tư duy, ngôn ngữ và biết sử dụng công cụ lao động để biến đổi và cải tạo tự nhiên theo ý muốn của mình; (không mang tính thụ động và bản năng như loài vật).

+ Sự ra đời của con người và xã hội loài người là một kết quả phát triển tất yếu, lâu dài quá trình tiến hóa lâu dài của giới tự nhiên qua hàng triệu triệu năm.

+ Xã hội loài người từ khi ra đời đến nay đã tuần tự phát triển từ trình độ thấp đến cao (ăn sống, ở hang -> ăn chín, làm nhà ở, mặc trang phục...). Mọi sự biến đổi của xã hội do hoạt động của con người, chứ không phải do một thế lực thần bí nào tạo nên.

+ Có con người mới có xã hội, mà con người là sản phẩm của giới tự nhiên cho nên, xã hội là một bộ phận đặc thù của giới tự nhiên.

Bài 3 trang 18 GDCD 10: Theo em, việc làm nào là đúng, việc làm nào sai trong các câu sau? Vì sao?

a) Trồng cây chắn gió, cát trên bờ biển;

b) Lấy hết ao, hồ để xây dựng nhà ở;

c) Thả động vật hoang dã về rừng;

d) Đổ hóa chất độc hại xuống hố đất sâu và lấp đi;

e) Trồng rừng đầu nguồn.

Trả lời:

Việc làm đúng bao gồm:

Trồng cây chắn gió, cát trên bờ biển

Thả động vật hoang dã về rừng

Trồng rừng đầu nguồn

=> Bởi vì: Đây là những hoạt động tích cực nhằm cải tạo và cải tạo thế giới tự nhiên, biết nhận thức tầm quan trọng của động vật trong tự nhiên.

Việc làm sai bao gồm:

Lấy hết ao, hồ để xây dựng nhà ở

Đổ hóa chất độc hại xuống hố đất sâu và lấp đi

=> Các việc làm này sai là bởi vì: Đây là những hoạt động tiêu cực, con người hủy hoại thế giới khách quan, hủy hoại đất, ô nhiễm nguồn nước ngầm.

Bài 4 trang 18 GDCD 10: Dựa vào kiến thức đã học, em hãy cho biết: Con người có thể hạn chế tác hại của lũ lụt không? Bằng cách nào?

Trả lời:

Em nghĩ, con người hoàn toàn có thể hạn chế tác hại của lũ lụt.

- Để hạn chế lũ lụt, cần thực hiện các biện pháp sau:

+ Trồng rừng, tăng diện tích đất rừng nhất là rừng đầu nguồn để giữ nước và hạn chế tốc độ dòng chảy của nước; chống xói mòn và sạt lở đất.

+ Xây hồ chứa và làm thủy lợi để điều hòa lưu lượng nước.

+ Dùng phương tiện khoa học không gây hại cho môi trường làm tan mây để tránh mưa lớn gây lũ.

+ Dự báo trước các hiện tượng thời tiết xấu để người dân có biện pháp phòng tránh và bảo vệ tài sản.