Danh sách bài viết

Lần đầu tiên các nhà nghiên cứu tạo ra được các tế bào gốc máu sinh trưởng trong ống nghiệm

Cập nhật: 28/12/2017

Từ các tế bào gốc cho đến tủy xương

Các nhà nghiên cứu lần đầu tiên đã thành công tạo ra các tế bào gốc máu trong các thiết lập phòng thí nghiệm trong hai thí nghiệm riêng biệt. Các loại tế bào này được tìm thấy ở tủy xương và có thể trở nên thiếu hụt ở các bệnh như bệnh bạch cầu và thậm chí bởi cả các phương pháp điều trị cho các bệnh này ví dụ như phương pháp hóa trị.

George Daley, chủ nhiệm Khoa Y học tại Harvard, và nhóm của ông đã bắt đầu với các tế bào gốc đa tiềm năng, loại tế bào có thể phát triển thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể học của chúng ta. Bằng cách nghiên cứu những protein điều khiển các gen của các tế bào tủy xương, họ có thể phân lập một số gen cần thiết cho sự biệt hóa tế bào (quá trình mà các tế bào gốc trở thành các loại tế bào có chắc năng cụ thể). Sau đó, họ đã áp dụng các gen này cho các tế bào đa tiềm năng nhằm mục đích kích thích chúng trở thành các tế bào tủy xương.

Một nhóm khác dẫn đầu bởi Raphael Lis, trợ giảng Y khoa tại Đại học Y Weill Cornell (Weill Cornell Medical College), lại sử dụng các tế bào phổi động vật, và đã tìm ra bốn yếu tố kích thích các tế bào phổi trở thành các tế bào gốc máu. Trong công bố của mình họ đã “cho thấy một cách tiếp cận dễ kiểm soát để tái lập trình hoàn toàn các tế bào nội mô chuột trưởng thành trở thành các tế bào gốc tạo máu”. Các bước tiếp theo của Lis là để hợp lý hóa “phương pháp tạo ra những tế bào máu bền vững có thể cấy ghép”, để họ có thể sản xuất chúng ở quy mô lớn hơn.

Không yêu cầu nguồn hiến tặng

Carolina Guibentif từ trường Đại học của Viện nghiên cứu về Y khoa Cambridge (University of Cambridge Institute for Medical Research) (người không tham gia vào các nghiên cứu trên) đã cho biết trên New Scientist rằng “Nếu bạn có thể phát triển các tế bào này trong phòng thí nghiệm theo một cách an toàn và với số lượng đủ lớn, bạn sẽ không bị phụ thuộc vào các nguồn hiến tặng nữa”. Điều này chỉ xảy ra sau khi các tế bào được thử nghiệm trên đối tượng con người, bởi cho đến nay, chúng mới chỉ được thử nghiệm trên chuột. Bởi các tế bào được thiết kế không thể tạo máu tốt như các tế bào tự nhiên, đồng thời, chúng luôn luôn có nguy cơ đột biến và có thể dẫn đến ung thư. Nhưng, các nhà nghiên cứu vẫn nhận thức được tiềm năng của phương pháp này, do vậy với các nghiên cứu bổ sung cần thiết nhằm khắc phục các nhược điểm đó, sự đột phá của chúng chắc chắn là đáng hy vọng.

Tiến sĩ Joseph Scandura, một đồng tác giả cao cấp của nghiên cứu tại Đại học Weill Cornell, cho biết các tế bào đã được thiết kế có thể “chữa được các bệnh như bệnh bạch cầu, thiếu máu hồng cầu hình liềm hay HIV”. Các phát hiện gần đây của các các nhà khoa học thuộc Đại học Wisconsin-Madison và Cedars-Sina tại Los Angeles cũng đã cho thấy các tế bào gốc cũng có thể là một hình thức điều trị phù hợp đối với trị liệu thần kinh.

Đối với tủy xương, mặc dù có một nhu cầu đối với các nguồn hiến tặng lớn ở Hoa Kỳ. Năm 2016, Hội Chữ thập đỏ Hoa Kỳ đã phải đưa ra nghiều lời kêu gọi vào giai đoạn cuối năm, khi mà các số liệu thống kê chỉ ra nguồn cung cấp từ 37000 người hiên tặng là ít hơn mức cần thiết. Cấy ghép tủy xương cũng thiếu hụt, một phần là do khó tìm được nguồn hiến trùng khớp. Cơ hội ghép tủy xương từ anh chị em chỉ là một phần tư, trong khi giữa những người lạ mặt, cơ hội trùng khớp là một phần triệu. Đối với các bệnh nhân sống dựa vào một sự trùng khớp này, những phát hiện của những nghiên cứu này làm cho tỷ lệ đặt cược của họ trở nên hứa hẹn hơn.

Nguồn: / 0