NGỤY TRANG TRONG MÁY TÍNH CẦM TAY, MẮT KÍNH
Trong vai sĩ tử sắp tham dự kỳ thi tốt nghiệp THPT tại TP.HCM, chúng tôi liên hệ người bán tên T., đại diện một đơn vị chuyên bán các loại "tai nghe siêu nhỏ, camera đọc chữ từ xa siêu nét" có cửa hàng tại Hà Nội, TP.HCM, để hỏi mua sản phẩm phù hợp "hỗ trợ" thi cử. Nghe tin, người này lập tức đề cử cho chúng tôi mẫu tai nghe siêu nhỏ ngụy trang thành máy tính fx-570MS có giá 3 triệu đồng, "bao ship (giao hàng), bảo hành 1 năm".
"Mẫu này ngụy trang kín đáo, an toàn, khó phát hiện, có chức năng đàm thoại hai chiều nghe rất to và rõ. Bên em không cho thuê, bán toàn hàng mới tinh thôi", người bán giới thiệu, đồng thời gửi chúng tôi một video để tham khảo chức năng, cách dùng sản phẩm. Trong video, người bán cho hay máy tính ngụy trang "vẫn dùng được như thông thường, sạc 4 giờ là dùng được 8 giờ liên tục".
Về "nguyên lý hoạt động", người bán cho rằng bên trong máy tính có một khe cắm sim. Khi thí sinh (TS) cắm sim vào và đeo tai nghe siêu nhỏ, máy tính sẽ hoạt động như một chiếc điện thoại để liên lạc với người bên ngoài phòng thi. "Sản phẩm này hay hơn điện thoại ở chỗ, cứ người nào gọi cho số của sim thì máy sẽ tự động nhận cuộc gọi, không cần các bạn phải ấn bất kỳ nút gì", người bán nói thêm.
CHỤP MÀN HÌNH
Đại diện trang T.N.S.N thì giới thiệu cho chúng tôi tai nghe siêu nhỏ loại hộp diêm có "khoảng cách kết nối vượt trội, ngay cả khi thiết bị phát ở xa, âm thanh vẫn rõ ràng" và "dễ dàng giấu kín mà không lo bị phát hiện" với chi phí 1,6 triệu đồng. Khi được hỏi về cách sử dụng tai nghe này trong phòng thi, người này gợi ý: "Em có thể để túi quần, túi áo hay ngụy trang trong áo ngực. Bên mình tai nghe chống phá sóng nhé".
Ngoài ra, để đạt "hiệu quả" tốt nhất, người này khuyên chúng tôi nên mua "combo" có cả tai nghe siêu nhỏ, camera siêu nhỏ, sạc dự phòng và bộ phát wifi 4G với giá dao động từ 2,59 - 2,79 triệu đồng. Trong đó, nổi bật là loại camera ngụy trang thành cúc áo với nhiều mẫu, "có thể sơn trắng lên" cho trùng màu đồng phục. Với loại này, người ở ngoài chỉ cần tải ứng dụng về điện thoại là có thể xem trực tiếp đề thi do TS quay lại. "Bạn lấy thiết bị nhắn mình sớm nhé để mình còn báo kho, không họ nghỉ mất", người bán liên tục thúc giục.
Một đơn vị khác tư vấn cho chúng tôi dòng sản phẩm tai nghe trị giá 2,5 triệu đồng do chính họ chế tạo, "mới và cải tiến hơn" so với những loại thường được tin dùng trước đây như thẻ ATM, cài cổ áo. "Con này có mic thu âm thanh rất nhạy, gấp 2 - 3 lần so với loại cũ và có thể kết nối cùng lúc 2 tai nghe khác nhau. Khi dùng trong phòng thi, bạn có thể để dưới nách hoặc vai", người bán gợi ý.
Sôi nổi bán buôn trên mạng là thế, song khi chúng tôi dạo quanh khu chợ Nhật Tảo - chợ đồ điện tử lớn nhất TP.HCM - và thử hỏi mua camera ngụy trang tại một số ki ốt, các chủ cửa hàng đều lắc đầu. Một người bán tư vấn: "Anh muốn mua những thứ đó thì nên lên mạng, ít ai bán trực tiếp tại cửa hàng".
CẦN TƯ VẤN MUA "ĐỒ CHIẾN" TRƯỚC KỲ THI
Không chỉ người bán tham gia vào thị trường thiết bị gian lận này mà người mua còn tìm cách bán lại trong các hội nhóm trên Facebook với hàng ngàn thành viên. Trên mạng xã hội, một số TS đăng tải bài viết với nội dung tìm kiếm thiết bị "hỗ trợ" thi cử phù hợp, như: "Cần tư vấn và hỗ trợ mua đồ chiến chuẩn bị tốt nghiệp ạ".
Đáng chú ý, vào đêm 25.6, một ngày trước khi kỳ thi THPT chính thức diễn ra, một số tài khoản đã đăng tải các nội dung như: "Cần thuê tai nghe khu vực Thanh Xuân, Đống Đa", "Cần mua lại camera cúc áo iPhone và tai nghe hạt đậu".
Một nguồn thạo tin thị trường camera tiết lộ với PV Thanh Niên rằng doanh thu các thiết bị camera siêu nhỏ tăng trong 2 tháng gần đây.
CHỤP MÀN HÌNH
NGUY CƠ BỊ TRUY CỨU TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
Dưới góc độ pháp lý, tiến sĩ Đinh Thị Thanh Nga, Trưởng bộ môn pháp luật hành chính - hình sự, Khoa Luật Trường ĐH Sài Gòn, khẳng định khi gian lận trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, ngoài việc bị xử lý kỷ luật, TS vẫn có nguy cơ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bởi, đề thi tốt nghiệp THPT được quy định là "tài liệu tối mật", thế nên việc chụp lại đề thi, truyền trái phép ra ngoài và để nó phát tán rộng rãi trên mạng sẽ bị coi là làm lộ bí mật nhà nước.
"Việc dùng thiết bị công nghệ cao để tuồn đề ra ngoài nhờ giải hộ đã vi phạm Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT, sửa đổi tại Thông tư 05/2021, Thông tư 06/2023, Thông tư 02/2024, khiến TS bị đình chỉ thi. Chưa kể, nếu đề thi bị phát tán rộng rãi, TS còn có thể đối diện khung hình phạt từ 5 - 10 năm tù vì làm lộ bí mật nhà nước" theo điều 337 bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), tiến sĩ Nga cảnh báo.
Trường hợp này thì không chỉ TS, cả những người "tiếp tay, giúp sức" vẫn bị coi là đồng phạm và có thể gọi là "phạm tội có tổ chức". "Có thể thấy, việc gian lận trong thi cử không chỉ hủy hoại cuộc đời của một con người mà còn cả gia đình của TS ấy, chứ không dừng ở việc kỷ luật đơn thuần. Mong phụ huynh luôn theo dõi và khuyên con mình đừng sử dụng công nghệ cao để gian lận thi cử, tránh lỡ dở tương lai một cách rất đáng tiếc", chuyên gia pháp luật nhấn mạnh.
Cũng theo tiến sĩ Nga, đối với người nhà TS, nếu vi phạm ở mức độ chưa đến mức bị xử lý hình sự thì có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 04/2021/NĐ-CP.