Phim tài liệu và sức hấp dẫn với những người trẻ

(Cinet)- Dần thoát khỏi định kiến về một thể loại phim khô khan, kén khán giả, dòng phim tài liệu của Việt Nam đã và đang làm mới mình từng ngày để bám vào dòng chảy xã hội, đồng hành với cuộc sống.

Nỗ lực trên con đường chinh phục khán giả

Vốn được coi là một dòng phim truyền thống chỉ được chiếu trong các dịp kỷ niệm hay lễ, tết; song, trong những năm gần đây, phim tài liệu đã cho thấy những đột phá mới khi cho ra đời một loạt tác phẩm được phổ biến rộng rãi và nhận được sự quan tâm của khán giả.

Điển hình phải kể đến là bộ phim "Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng" (đạo diễn: Nguyễn Thị Thắm). Với cái nhìn trực diện, phản ánh thân phận những con người được coi là bên lề xã hội. Đây là bộ phim tài liệu đã tạo nên cơn sốt tại các phòng chiếu ngay khi ra rạp. Không những vậy, phim còn được giới chuyên môn đánh giá cao và đã tham gia tranh giải tại nhiều liên hoan phim quốc tế.

Có thể nói, “Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng” không chỉ mang đến thành công cho sự nghiệp làm phim của đạo diễn Nguyễn Thị Thắm mà còn là bước đệm, khẳng định vị thế mới của dòng phim tài liệu vốn xưa nay luôn bị khán giả lãng quên.
 

Một bộ phim khác cũng tạo được dấu ấn đặc biệt là “Lửa Thiện Nhân” của đạo diễn Đặng Hồng Giang. Câu chuyện về "chú lính chì dũng cảm" khi đó đã khiến hàng vạn con tim khán giả thổn thức.

Cùng với đó là loạt phim mới với cách nhìn trực quan, sinh động hơn. Mỗi thước phim là một lăng kính mới, phản chiếu những góc nhìn đa chiều hơn về cuộc sống, giúp người xem khám phá những vùng đất cũng như những chủ đề mới, nơi chúng ta ít có cơ hội được tiếp cận trực tiếp.

Mặc dù số lượng phim tài liệu đạt được thành công như hai bộ phim trên còn rất khiếm tốn. Nhưng không thể phủ nhận những nỗ lực của các nhà làm phim để thúc đẩy sự phát triển của dòng phim này. Bởi lẽ, con đường để phim tài liệu chinh phục khán giả gặp muôn vàn khó khăn khi có quá nhiều sức ép khi ra rạp và luôn vấp phải những định kiến về sự khô khán, không có yếu tố giải trí. 

Sức hấp dẫn với những người trẻ

Một tín hiệu đáng mừng khi hiện nay, dòng phim tài liệu đang được tập trung khai thác, trong đó, một bộ phận giới trẻ đang khá hào hứng với mảnh đất màu mỡ này.

Minh chứng rõ nhất cho nhận định đó là những hoạt động làm phim tại Trung tâm hỗ trợ phát triển tài năng điện ảnh (TPD) – Hội điện ảnh Việt Nam. TPD là tổ chức duy nhất tại Việt Nam mà các nhà làm phim trẻ có thể tìm đến để nhận được sự hỗ trợ, tài trợ về thiết bị, tài chính ở cả hai thể loại phim tài liệu và phim truyện ngắn. Trong đó, dòng phim tài liệu chính là một thế mạnh của các học viên TPD.

Mới đây nhất, tại giải thưởng Búp sen Vàng 2017, dòng phim tài liệu đã tỏa sáng với chiến thắng thuyết phục của bộ phim “Lẫn” do Nguyễn Ngọc Mai thực hiện. Bộ phim là những hình ảnh chân thực và giản dị kể về đôi vợ chồng già ở quê. Người vợ bị tai biến và bắt đầu lẫn. Từ đó, bà bắt đầu thay đổi tính nết nhưng gia đình vẫn luôn ở bên động viên, chăm sóc cho bà. Đặc biệt là ông, người luôn theo sát bà, lo cho bà từng bữa ăn, giấc ngủ và thể hiện tình cảm bằng những hành động nhỏ nhất.

Bộ phim không chỉ thuyết phục được ban giám khảo mà còn nhận được tình cảm của đông đảo khán giả để ẵm trọn 3 giải thưởng ở hạng phục phim tài liệu tại Búp sen Vàng.

Cùng với Nguyễn Ngọc Mai, các học viên tại TPD trong lễ trao giải đã cùng nhau chia sẻ những cảm xúc và niềm hạnh phúc khi được làm những bộ phim tài liệu. Tất cả đều bắt đầu từ sự yêu thích, đam mê để từ đó tạo ra những sản phẩm đầu tiên trên con đường làm phim của mình.

Búp sen Vàng tuy chỉ là một minh chứng nhỏ trong mảnh đất điện ảnh rộng lớn, song nó đã cho thấy phim tài liệu cũng có một “hấp lực” mạnh mẽ với những nhà làm phim trẻ tuổi.

Ngoài ra, có thể thấy rằng, các nhà làm phim của chúng ta cũng đang có nhiều điều kiện tốt để phát huy khả năng và sức sáng tạo của mình. Rất nhiều các khóa học làm phim tài liệu, các diễn đàn được mở ra để giúp các học viên nâng cao kiến thức, tay nghề. Song song đó là những sự kiện phim tài liệu quốc tế thường xuyên được tổ chức tài Việt Nam như: Liên hoan phim tài liệu Châu Âu – Việt Nam; Tuần lễ phim tài liệu, Tháng phim tài liệu;…Qua đó, tạo cơ hội để các nhà làm phim học hỏi kinh nghiệm và nắm bắt các xu hướng làm phim tài liệu trên thế giới.

Hy vọng rằng, trong thời gian tới, dòng phim tài liệu trong nước sẽ tiếp tục chào đón nhiều tác phẩm hay và chất lượng. Từ đó ngày càng khẳng định vị thế và góp phần làm phong phú hơn nền điện ảnh của Việt Nam./.

D.H