Phát hiện 2 loài rầy mới (Sogana condaoana, S. cucphuongana)

ray-dau-dai-Sogana-condaoana-1
Hình 1 A-F: Loài Sogana condaoana Constant & Pham, 2013. (A) cơ thể con đực nhìn từ mặt lưng; (B) vertex và ngực nhìn từ mặt lưng; (C) đầu nhìn từ mặt bên trái; (D) trán nhìn từ mặt bụng; (E) cánh trước bên phải nhìn từ mặt lưng; (F) cánh sau bên phải nhìn từ mặt lưng.
Các nhà khoa học Việt Nam là Phạm Hồng Thái (Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, VAST) và Bỉ là Jérôme Constant (Viện nghiên cứu khoa học tự nhiên Hoàng gia) vừa công bố 2 loài côn trùng mới thuộc họ Rầy đầu dài  Tropiduchidae, bộ Cánh giống  Homoptera. Hai loài mới này được đặt tên theo địa điểm thu được mẫu chuẩn:  Rầy đầu dài côn đảo  Sogana condaoana và  Rầy đầu dài cúc phương  Sogana cucphuongana. Mô tả chi tiết của loài được đăng tải trên Tạp chí Annales Zoologici (Warszawa) 63(1): 71-77 (2014).

Con đực của loài  Rầy đầu dài côn đảo  Sogana condaoana Constant & Pham, 2013 có chiều dài cơ thể 9,8 mm; loài này được nhận ra bởi vertex khá dài (chiều dài/chiều rộng của vertex = 0,9); xuất hiện đốm màu tối trên góc lưng trước của má, cuối gai sinh dục có 2 răng dài phát triển. Mẫu vật nghiên cứu của loài này được thu tại Vườn Quốc gia Côn Đảo, tỉnh  Bà Rịa – Vũng Tàu.
Con đực của loài  Rầy đầu dài cúc phương  Sogana cucphuongana Constant & Pham, 2013 có chiều dài cơ thể 13,1mm; loài này có vertex ngắn (chiều dài/chiều rộng của vertex = 0,63); không xuất hiện đốm màu tối trên góc lưng trước của má, trên mỗi bên của gai sinh dục có gai tẽ ra. Mẫu vật nghiên cứu của loài này được thu tại Vườn Quốc gia Cúc Phương, tỉnh  Ninh Bình.
ray-dau-dai-Sogana-condaoana-2
Hình 2 A-F: Loài Sogana cucphuongana Constant & Pham, 2013. (A) cơ thể con đực nhìn từ mặt lưng; (B) vertex và ngực nhìn từ mặt lưng; (C) đầu nhìn từ mặt bên trái; (D) trán nhìn từ mặt bụng; (E) cánh trước bên phải nhìn từ mặt lưng; (F) cánh sau bên phải nhìn từ mặt lưng.
Trên thế giới mới chỉ có 8 loài thuộc giống này được công bố. Năm 1978, Fennah đã công bố loài mới cho khoa học thuộc giống Sogana, với mẫu vật được thu ở Chi Nê,  Hòa Bình và được đặt tên là Sogana longiceps Fennah, 1978. Đây cũng là loài rầy đầu dài đầu tiên thuộc giống Sogana được công bố ở Việt Nam.
Theo Phạm Hồng Thái
Phiên bản cuối cùng của bài báo có thể tìm thấy tại đây: Two New Species of Sogana Matsumura, 1914 (Hemiptera: Fulgoromorpha: Tropiduchidae) with an Identification Key to the Hitherto Known Species from Vietnam

Tags : nhà khoa học tài nguyên sinh vật nghiên cứu khoa học tự nhiên hoàng gia công bố