Tại trường tiểu học công lập của quận Hà Đông, hai con gái lớp 2 và lớp 4 của chị Nga đang học các môn liên kết với trung tâm. Ngoài các tiết tiếng Anh nói trên còn có STEM, aerobic, trung bình 4 tiết/tuần. Thấy cả lớp đăng ký, chị Nga cũng cho con học tất các môn.
Hàng chục trường tiểu học ở quận Hà Đông như Yết Kiêu, Vạn Phúc, Văn Khê, Kim Đồng, Kiến Hưng... thông báo mời tham gia liên kết giảng dạy hoặc công khai thời khóa biểu có các tiết liên kết với trung tâm ngoài.
Ở TP HCM, chị Mỹ Hạnh, phụ huynh học sinh lớp 3 ở quận 3, cho biết mỗi tuần con chị được học một tiết STEM, tiếng Anh bản ngữ và kỹ năng sống. Đây là ba lớp trường liên kết với trung tâm ngoài, xếp vào giờ học buổi chiều.
"Đầu năm họp phụ huynh giáo viên thông báo có các lớp liên kết và giải thích lợi ích. Tất cả phụ huynh đều tham gia, không thấy ai thắc mắc là tự nguyện hay bắt buộc", chị nói.
Tài liệu bổ trợ tiếng Anh dùng cho tiết tiếng Anh tăng cường ở lớp 4 của một trường tiểu học tại quận Hà Đông. Ảnh: Bình Minh
Ở Bắc Giang, trường của con gái chị Phan Duyên năm nay có thêm STEM, ngoài tiếng Anh tăng cường và kỹ năng sống triển khai từ trước. Học phí lớp kỹ năng sống là 10.000 đồng/tiết, do giáo viên chủ nhiệm dạy, còn tiếng Anh 30.000 đồng/tiết do trung tâm tiếng Anh phụ trách.
"Các trường tiểu học, THCS ở Bắc Giang đều có các tiết liên kết", chị Duyên, giáo viên THCS, nói.
Ông Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM, cho hay các lớp liên kết với trung tâm bên ngoài là phổ biến.
"Trước năm 2010, những lớp học liên kết chưa nhiều, nhưng 10 năm trở lại đây phát triển đa dạng, muôn hình vạn trạng", ông Ngai nói.
Một lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM khẳng định các lớp kỹ năng sống, nâng cao, bổ trợ là hoạt động tự nguyện, trường không được ép học sinh tham gia.
Vì sao nở rộ các lớp liên kết?
Chuyên viên phụ trách hoạt động ngoại khóa của một phòng giáo dục ở TP HCM cho biết gần như trường nào cũng có các lớp liên kết dạy ngoại ngữ với giáo viên nước ngoài, STEM, kỹ năng sống.
Theo chuyên viên này, sự phát triển cả về số lượng lẫn quy mô các lớp học liên kết bám theo yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới, chú trọng phát triển kỹ năng, năng lực ngoại ngữ, tin học, khoa học.
Ở bậc tiểu học, chương trình giáo dục phổ thông 2018 quy định dạy học 2 buổi/ngày, mỗi ngày bố trí không quá 7 tiết học. Năm 2014, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 04 về việc quản lý giáo dục kỹ năng sống và các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Các nhà trường cũng được quyền khảo sát và liên kết với lực lượng bên ngoài để đáp ứng nhu cầu của người học.
"Những lớp này trên tinh thần tự nguyện, tức là phụ huynh có quyền đăng ký hoặc không và mức phí cũng trên tinh thần thu đủ chi", hiệu trưởng một trường tiểu học ở Hà Nội cho hay.
Thời khóa biểu có các tiết Toán - tiếng Anh, tiếng Anh tăng cường, STEM, Aerobic và kỹ năng sống của học sinh khối 4 ở quận Hà Đông. Ảnh: Bình Minh
Không học tăng cường, phải đi ngồi nhờ
Vấn đề lớn nhất các trường gặp phải khi triển khai các giờ học liên kết nằm ở khâu xếp thời khóa biểu. Xét theo khung chương trình và quy định của Bộ Giáo dục, các lớp bổ trợ ngoại ngữ, STEM, kỹ năng sống là hoạt động ngoài giờ chính khóa, không được xếp vào thời khóa biểu 7 tiết học chính của học sinh. Nhưng đa số các trường hiện nay đều xếp xen kẽ các lớp này vào giờ học chính, phổ biến là buổi chiều, dẫn đến tình huống học sinh không đăng ký học thì không biết ngồi đâu, làm gì vào tiết đó.
Suốt năm lớp 2, con chị Duyên và khoảng một chục bạn khác phải sang lớp khác ngồi nhờ khi đến giờ tiếng Anh tăng cường. Chị Duyên chỉ đăng ký cho con học kỹ năng sống vì nghĩ tiếng Anh với người nước ngoài không hiệu quả, khó kiểm soát nội dung.
"Con buồn cả năm ngoái, năm nay đòi mẹ học. Tôi đành đăng ký để con không phải lang thang", chị Duyên nói, cho biết một số phụ huynh trong lớp cũng buộc phải cho con học vì lý do này.
"Con sẽ ngồi chờ ở đâu trong lúc các bạn học?" cũng là băn khoăn của chị Hà Nguyên ở Hà Nội. Ở lớp, chỉ mình con chị đăng ký 3 trong 5 lớp liên kết. Chị không hài lòng khi việc đăng ký là tự nguyện nhưng giáo viên lại có động thái thúc giục, vận động.
"Nhà trường đưa các tiết học liên kết vào giữa buổi chính khóa, con muốn về sớm cũng không được; tiết học tăng cường lại chiếm dụng không gian lớp học của các bạn không tham gia, như thế là không công bằng với các con", chị Nguyên nói.
Sản phẩm đèn lồng trung thu sau tiết học STEM của con gái chị Nga mới đây. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Một số trường tìm cách dung hòa, tránh việc một số học sinh phải đi ra khỏi lớp trong tiết tăng cường. Hiệu trưởng một trường ở Vĩnh Phúc cho hay khi đến tiết tiếng Anh với người nước ngoài, học sinh nào đăng ký học sẽ đến phòng ngoại ngữ của trường. Em nào không tham gia sẽ ở lại lớp và có giáo viên chủ nhiệm quản lý. Lớp học võ ở trường này bố trí sau 16h20, cũng đồng thời tạo điều kiện trông nom học sinh cho những cha mẹ nào không kịp đón sớm.
"Các nhà trường có thể bố trí cho học sinh không đăng ký xuống thư viện đọc sách, có cô giáo trông", ông nói.
Bình Minh - Nhật Lệ