Hôm 25/7, Nguyễn Kim Huy, 21 tuổi, trung sĩ thuộc Tiểu đội cảnh sát bảo vệ Tỉnh ủy, Phòng Cảnh sát cơ động, Công an tỉnh Nghệ An, hoàn thành ca trực 20-22h. Biết hai tiếng nữa sẽ có điểm thi tốt nghiệp THPT 2021, Huy định đi ngủ, sáng mai sẽ xem. Từ kinh nghiệm hai lần thi trước, Huy biết rất khó để tra cứu ngay 0h vì mạng thường bị nghẽn.
Thế nhưng vì sốt ruột, Huy trằn trọc không ngủ được và quyết định dậy tra điểm. Do không được dùng điện thoại, Huy rón rén gõ cửa phòng của một cán bộ trong đơn vị, mượn laptop để tra cứu điểm thi. Mất gần một tiếng, chàng trung sĩ mới xem được kết quả thi tốt nghiệp THPT, lần lượt 8,75 Ngữ văn, 9,5 Lịch sử và 9,75 Địa lý, tổng 28.
"Khoảnh khắc thấy điểm của mình, em sung sướng vô cùng, chỉ muốn gọi ngay về nhà báo cho bố mẹ. Nhưng vì lúc đó đã muộn, em phải đợi đến sáng. Sau ba lần thi, cuối cùng em cũng đạt mức điểm mong muốn", Huy kể. Cả đêm đó, Huy thao thức, vui đến mức không ngủ được.
Trung sĩ Nguyễn Kim Huy, Tiểu đội cảnh sát bảo vệ Tỉnh ủy, Phòng Cảnh sát cơ động, Công an tỉnh Nghệ An. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Là con một trong gia đình làm nông ở Nam Đàn, Nghệ An, Huy được quan tâm và đặt rất nhiều kỳ vọng. Năm 2018, khi nhiều bạn bè lựa chọn thi đại học, cao đẳng, Huy muốn học nghề hoặc đi làm sớm. Em cho rằng lực học của mình rất bình thường, không có thế mạnh ở các tổ hợp tự nhiên, chỉ có thể học được khối C00 (Văn, Sử, Địa). "Khối ngành xã hội thường có luật, kinh tế hay sư phạm, mà em thấy những ngành này đều khó xin việc, ra trường cũng bấp bênh. Thế nên em xin bố mẹ chỉ thi để lấy kết quả xét tốt nghiệp", Huy kể.
Dự định của Huy được duy trì đến tháng 5, bố mẹ thuyết phục em "cứ thi hết mình có mất gì đâu". Thời điểm đó, Huy có người nhà làm công an, thấy cuộc sống công an cũng ổn định, không phải lo việc làm sau khi ra trường. Vừa để theo ý bố mẹ, vừa cho mình một cơ hội, Huy dự thi tốt nghiệp THPT 2018 tổ hợp C03 (Toán, Văn, Sử), nộp hồ sơ vào Học viện Cảnh sát nhân dân.
Vì chỉ có một tháng ôn luyện, Huy đạt kết quả không cao, chỉ 20 điểm tổng ba môn, thiếu tới hơn 4 điểm mới có thể trúng tuyển. Những ngày ở nhà trong khi bạn bè liên tục thông báo trúng tuyển, khăn gói ra thành phố học, Huy nghĩ vẩn vơ. Nhớ lại hồi nhỏ, mỗi khi thấy màu áo xanh cảnh sát, Huy luôn tò mò xen lẫn thích thú, ngoái lại nhìn thật lâu. "Thật ra em không sốc vì kết quả này. Em cũng lường trước do thời gian ôn tập gấp quá. Nhưng điều quan trọng nhất với em sau thời gian ôn tập là thấy mình thực sự muốn vào cảnh sát", Huy nói.
Đầu năm 2019, chàng trai sinh năm 2000 đăng ký thực hiện nghĩa vụ quân sự, được phân công về Tiểu đội cảnh sát bảo vệ khu di tích Kim Liên, Phòng Cảnh sát cơ động, Công an tỉnh Nghệ An. Sau bốn tháng huấn luyện thể lực và rèn kỷ luật, Huy nhận nhiệm vụ canh giữ khu nhà Hồ Chủ tịch ở Nam Đàn.
Theo quy định, Huy chưa được thi đại học ngay năm 2019 và 2020 do chưa đủ thời gian phục vụ. Tuy nhiên, sau khi nhập ngũ hơn một năm, quy định được điều chỉnh, Huy thuộc nhóm được thi. Lúc biết thông tin là tháng 4/2020, cách ngày thi tốt nghiệp THPT bốn tháng, Huy cuống cuồng ôn thi.
Do từ năm 2019, các trường công an yêu cầu điểm học bạ các môn thuộc tổ hợp xét tuyển phải từ 7 trở lên, Huy không đủ điều kiện nên không thể thi Học viện Cảnh sát nhân dân, phải chuyển mục tiêu vào Cao đẳng Cảnh sát nhân dân 1. Biết dự định của em, bố mẹ động viên, ngay cả ông bà cũng gọi điện bảo "cố gắng lên". Vì đơn vị chỉ cách nhà 3 km, trong suốt những ngày Huy làm nhiệm vụ, mẹ thường khích lệ bằng cách mang đồ ăn, trái cây lên cho em và đồng đội.
Huy (thứ ba từ trái sang) cùng bạn bè. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Mỗi tháng, dư hơn một triệu tiền phụ cấp sau khi đã trừ tiền ăn, chàng trai Nghệ An đều dồn vào mua sách vở ôn thi. Thấy quyển nào mới ra, được bạn bè giới thiệu, Huy đều mua. Nhiều tháng thiếu tiền, em vẫn phải xin thêm bố mẹ. Thời gian học của Huy thường là vào nửa đêm sau khi hoàn thành ca gác hoặc tranh thủ trước và sau giờ ăn trưa.
Cố gắng hơn lần đầu tiên, Huy đạt 23 điểm tổ hợp C03, cả điểm ưu tiên là 25, nhưng vẫn trượt. Huy suy sụp, day dứt vì hiểu kỳ vọng của gia đình ở mình rất lớn. Nhớ lại đôi mắt dáo dác tìm con, chất chứa kỳ vọng của mẹ mỗi lần mang đồ ăn lên đơn vị, Huy đã nghĩ "phải quyết tâm thi bằng được", bắt đầu ôn tập từ tháng 10/2020 cho kỳ thi năm 2021.
Lần này, Huy tận dụng sách vở của năm trước, không cần mua thêm. Em mượn chiếc bàn trong phòng họp làm bàn học, sách chất đầy trong ngăn. Sau mỗi giờ gác, dù 22 hay 0h đêm, Huy đều học đến 2-3h sáng mới ngủ. Những tháng gần thi, em chỉ ngủ 3-4 tiếng mỗi ngày, nhiều hôm ngủ quên ngay trên bàn học. Vì thức khuya nhiều, hai mắt Huy trũng xuống, thâm xì và sút mất 4 kg.
Một tháng trước kỳ thi, Huy phải đi huấn luyện võ thuật. Ban ngày, em vào thành phố Vinh luyện tập, tối lại về khu di tích Kim Liên để gác. Dù mang theo sách, những lúc nghỉ giải lao giữa giờ huấn luyện, Huy không học nổi vì mệt. Trong suốt một tháng đó, em chỉ tranh thủ 5-10 phút lúc ăn cơm xong để đọc qua kiến thức, tránh bị quên. "Đây cũng là thời gian em tiếc nhất. Nếu có thêm một tháng này ôn tập, có thể kết quả của em sẽ tốt hơn", Huy nói.
Ở môn Ngữ văn, Huy đọc sách là chủ yếu, cũng "học tủ" hai tác phẩm "Vợ chồng A Phủ", "Vợ nhặt" vì nghe bạn bè kháo nhau. Thế nên khi vào bài thơ "Sóng", Huy rất bất ngờ. Vì không thuộc tác giả, hoàn cảnh sáng tác, em áp dụng chiến thuật xây dựng bố cục mạch lạc, dựa trên "barem" điểm các năm trước đã đọc.
Với môn Lịch sử và Địa lý, em dành thời gian luyện đề. Khó khăn nhất với Huy là việc ghi nhớ các mốc lịch sử giai đoạn 1945-1975 vì đây là thời gian thành lập hàng loạt tổ chức, đoàn thể. Rút kinh nghiệm lần thi trước chủ quan, chỉ làm 10 phút và không kiểm tra lại, Huy soát kỹ bài làm của mình 4-5 lần trước khi nộp.
Vẫn nghĩ được mang đề thi ra, Huy không chép lại phần trả lời nên không tự tính được bao nhiêu điểm. Do đó, lúc biết kết quả, Huy hoàn toàn bất ngờ và vỡ òa trong niềm vui. Với tổng 28 điểm ba môn cùng 2,5 điểm ưu tiên, em có 30,5 điểm và rộng cửa trúng tuyển Cao đẳng Cảnh sát nhân dân 1. Nếu mọi thứ suôn sẻ, em dự định học thêm một số kỹ năng, cố gắng tích lũy kiến thức nhiều nhất có thể vì "đã xuất phát muộn hơn bạn bè".
Sách vở ôn thi của Huy chất đầy trong phòng họp ở đơn vị. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Trần Văn Thành, đồng đội của Huy ở Tiểu đội cảnh sát bảo vệ khu di tích Kim Liên, kể người bạn chung phòng thường xuyên học 10 tiếng một ngày, hôm nào sớm sẽ nghỉ lúc 1h sáng, muộn thì 2-3h. Nhiều đêm thức dậy, Thành vẫn thấy Huy ngồi học. Thành chia sẻ, trực gác xong cũng mệt, đồng đội thường hỗ trợ bằng cách đổi ca gác hoặc trực giúp để Huy có thời gian học tập. "Biết kết quả của Huy như vậy em cũng mừng cho bạn. Huy rất xứng đáng", Thành nói.
Sau ba lần thi, chàng trai sinh năm 2000 cảm thấy mình biết nhẫn nại, suy nghĩ cho bố mẹ và những người yêu thương mình nhiều hơn. Nhớ lại năm 2018 khi bỏ lỡ cơ hội vào Học viện Cảnh sát nhân dân, đến giờ Huy vẫn hối hận. Em từng tự nói với mình rất nhiều câu giá như, nếu năm đó đỗ thì giờ cũng sắp ra trường, cũng không phải chuyển nguyện vọng xuống cao đẳng. "Em đã day dứt rất nhiều vì lựa chọn sai lầm năm đó. Cũng may, em có cơ hội sửa lại những gì đã sai và con đường phía trước rộng mở hơn", Huy nói.
Thanh Hằng