Trong căn nhà cấp bốn rộng chừng 30 m2, Y Julie - tân sinh viên ngành Công nghệ thông tin Phân hiệu Đại học Đà Nẵng tại Kon Tum, mắt không rời màn hình máy tính. Nữ sinh người Ba Na dùng bàn chân trái điều khiển con chuột và gõ phím.
Julie cao 1,2 m, nặng 30 kg, gương mặt sáng. Trường cách nhà gần 10 km, cô được bố mẹ đưa đón 3 buổi một tuần, còn lại tự học ở nhà. Hôm nào được nghỉ, cô ngồi lỳ bên máy tính, quên cả ăn. "Em không được lành lặn như các bạn nên phải tự tìm tòi, rèn luyện càng nhiều càng tốt", Julie nói.
Y Julie dùng chân trái điều khiển máy tính. Ảnh: Trần Hoá.
Bà Y Dzoar (40 tuổi, mẹ của Julie) kể, 22 năm trước bà rời nhà dòng về làng Kon Drei, xã Đăk Blà, sinh sống. Một năm sau bà thi đại học không đậu nên phải bám vào nương rẫy, làm vợ chàng trai trong làng.
Đêm tháng 10/2002, mưa xối xả, bà hạ sinh con gái đầu lòng bên dòng sông Đăk Blà. Nhưng "Chúa ơi", bà thốt lên rồi ngất lịm đi khi thấy con không có đôi tay. Những ngày tiếp theo, bà khóc ròng thương cho số phận của con.
Rồi vợ chồng bà tự an ủi nhau, nghĩ Julie là món quà mà Chúa đã ban tặng, nên yêu thương nhiều hơn. Họ bỏ ngoài tai những lời đồn đoán về thân hình dị tật của con gái.
Không những thế, chân phải Julie còn bị cong lệch, cột sống vẹo và trên lưng có khối u rất to. Năm hơn một tuổi, Julie buộc phẫu thuật nắn thẳng bàn chân, băng bó hơn một tháng mới đi lại bình thường.
Lên 4 tuổi, thấy bạn bè trong làng đi học, cô bé đòi mẹ đưa đến trường. Nhưng thấy con khuyết tật, không ai có thể nhận và dạy con mình được nên bà không làm. Đó cũng là năm bà quyết định nộp hồ sơ thi vào ngành Mầm non để sau này biết cách giáo dục Julie.
Những lúc chơi đùa với đám trẻ, Julie bắt trước các bạn và lấy cây khô kẹp vào chân viết những nét nguệch ngoạc lên nền đất. Thương con, vợ chồng bà đành mua sách vở, bút về cho con tập viết. Cô bé dùng chân phải giữ cuốn vở, ngón cái và trỏ của bàn chân trái kẹp bút để viết, vẽ.
Julie bị khuyết hai cánh tay khi mới lọt lòng. Ảnh: Trần Hoá.
Lúc đó, đôi chân của Y Julie luôn trong tình trạng tê cứng, phỏng rộp. Từ những nét chữ nguệch ngoạc, dần dần những trang vở của Y Julie là những chữ cái tròn trịa, thẳng hàng và sau đó em được nhận vào học.
"Thỉnh thoảng bị bạn bè trêu là chim cánh cụt, em tủi thân lắm, tự nhiên nước mắt trào ra. Bởi vậy em chỉ biết cố gắng học để không thấy mình vô dụng", Julie nói. Suốt 12 năm học, em được người bạn cùng làng chở đi học.
Ở nhà, việc vệ sinh cá nhân, ăn uống... Y Julie đều tự làm. Những việc nào khó, em mới nhờ bố mẹ giúp.
Trải qua 12 năm học, năm nào Y Julie cũng đạt được thành tích cao. Những năm cuối cấp em từng mơ ước làm hướng dẫn viên du lịch, song vì sức khoẻ không tốt nên chọn ngành Công nghệ thông tin.
Biết Julie đậu đại học, một mạnh thường quân đã tặng cô bé chiếc máy tính. Cô tự mày mò gõ bàn phím bằng một ngón cái. Càng ngồi lâu, xương cột sống của Julie lại bị đau nhức nên gia đình đưa đi thăm khám. Các bác sĩ yêu cầu phải mổ với chi phí 300 triệu đồng. Bố mẹ Y Julie đã phải vay mượn bà con, ngân hàng để có tiền chữa trị cho con.
Chị Y Dzoar bên căn nhà của mình chiều 23/4. Ảnh: Trần Hoá.
Thầy Hồ Sĩ Anh Tuấn, Hiệu trưởng trường THPT Trường Chinh, cho biết Y Julie là học sinh đặc biệt, có nghị lực phi thường. Ở lớp em luôn là học sinh khá, ngoan hiền và rất hòa đồng với bạn bè. "Julie rất chăm chỉ, tinh thần tự giác rất cao nên đều được các thầy cô, bạn bè trong trường quý mến", thầy Tuấn nói.
Vài hôm trước Julie lại kêu đau nên gia đình đưa đi khám ở TP HCM. Bác sĩ thông báo Julie phải mổ lại lần 2 mới có hy vọng khỏi hoàn toàn nhưng vợ chồng bà Dzoar chưa biết xoay trở ở đâu.
Trần Hoá