Ảnh màu đầu tiên của tàu Nhật Bản trên Mặt trăng

Tàu đổ bộ SLIM thực hiện thành công mục tiêu đáp chính xác xuống Mặt trăng và gửi dữ liệu về Trái đất dù gặp sự cố pin Mặt trời không sản xuất điện và phải tạm dừng hoạt động sau khi hạ cánh vài giờ.

Cơ quan Thám hiểm Hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) hôm nay thông báo, Tàu đổ bộ Thông minh Điều tra Mặt trăng (SLIM) đáp xuống cách vị trí chỉ định chỉ khoảng 55m, đồng thời công bố những bức ảnh màu đầu tiên từ nhiệm vụ.

SLIM có biệt danh là Moon Sniper (Xạ thủ Mặt trăng) nhờ độ chính xác cao. JAXA đặt mục tiêu đưa nó hạ cánh trong vòng 100 m so với vị trí chỉ định, nhỏ hơn nhiều so với phạm vi thường thấy là vài km.

Tàu đổ bộ SLIM màu vàng trên bề mặt Mặt trăng. (Ảnh: JAXA/Takara Tomy/Sony Group/ Đại học Doshisha/AFP)

"SLIM đã thành công trong việc hạ cánh nhẹ nhàng và chính xác. Điểm hạ cánh được xác nhận là chỉ cách mục tiêu 55m", JAXA cho biết. Tàu đổ bộ gặp một số vấn đề động cơ trong quá trình hạ cánh và điều này có thể đã khiến nó chệch hướng, theo Shinichiro Sakai, quản lý dự án SLIM. Trước đó, con tàu đang trên đà đáp xuống thậm chí còn gần điểm chỉ định hơn.

SLIM hạ cánh thành công trên Mặt trăng lúc 22h20 ngày 19/1 (giờ Hà Nội), biến Nhật Bản thành nước thứ 5 đưa tàu đáp xuống nhẹ nhàng trên vệ tinh tự nhiên của Trái đất, sau Mỹ, Liên Xô, Trung Quốc và Ấn Độ. Tuy nhiên, con tàu gặp một sự cố sau khi hạ cánh: Các pin Mặt trời không sản xuất điện.

JAXA quyết định ngắt kết nối pin của SLIM ngay trước 1h sáng ngày 20/1, khi còn khoảng 12% năng lượng, để tránh việc khởi động lại của tàu bị cản trở trong tương lai. Theo dữ liệu đo từ xa, pin Mặt trời của SLIM đang hướng về phía Tây. Nếu ánh sáng Mặt trời chiếu vào Mặt trăng từ phía tây trong tương lai, JAXA tin rằng có cơ hội để pin sản xuất năng lượng và tàu đổ bộ khôi phục hoạt động. Trước khi tắt tàu đổ bộ từ xa, trạm điều khiển nhiệm vụ đã nhận được những dữ liệu hình ảnh và kỹ thuật từ chuyến hạ cánh và từ bề mặt Mặt trăng.

"Dựa trên những ước tính hiện tại, chúng tôi đang chuẩn bị cho việc nối lại hoạt động của tàu đổ bộ vào khoảng ngày 1/2", JAXA cho biết.

Hai robot nhỏ mà SLIM mang theo cũng được triển khai thành công. Trong đó, một robot trang bị bộ truyền phát và robot còn lại được thiết kế để di chuyển xung quanh bề mặt Mặt trăng và gửi hình ảnh về Trái đất. Robot tự hành mini này có tên SORA-Q, chỉ lớn hơn quả bóng tennis một chút và có thể thay đổi hình dạng.

Trong số những bức ảnh JAXA mới công bố, một bức ảnh do SORA-Q chụp cho thấy rõ tình trạng của SLIM. Tàu đổ bộ màu vàng vẫn còn nguyên vẹn và nằm hơi nghiêng trên bề mặt xám nhiều đá, phía xa là những sườn dốc Mặt trăng.

Nhiệm vụ SLIM nhắm tới một hố trũng nơi được cho là có lớp phủ - lớp sâu hơn của Mặt trăng, thường nằm dưới lớp vỏ - lộ ra trên bề mặt. Bằng cách phân tích đá tại đó, JAXA hy vọng làm sáng tỏ những bí ẩn về nguồn tài nguyên nước tiềm năng trên Mặt trăng. Đây là yếu tố then chốt để xây những căn cứ trên thiên thể này.