Danh sách bài viết

Cách học để đạt điểm tối đa phần quy luật di truyền

Cập nhật: 25/10/2023

Nằm trong bài thi tổ hợp Khoa học tự nhiên của kỳ thi THPT quốc gia, môn Sinh chỉ có 50 phút để hoàn thành 40 câu hỏi trắc nghiệm. Môn học này thiên về lý thuyết (câu hỏi lý thuyết chiếm hơn 60%), phần bài tập thường nằm ở quy luật di truyền. 

cach-hoc-de-dat-diem-toi-da-phan-quy-luat-di-truyen

Thầy giáo Thịnh Văn Nam.

Vậy xu thế đề thi nói chung và các dạng bài tập quy luật di truyền sẽ biến đổi như thế nào với hình thức thi trắc nghiệm năm nay? Đây là câu hỏi học sinh cần có câu trả lời, từ đó giúp định hướng việc học có trọng tâm hơn.

Những năm gần đây đề thi có xu hướng thiên về các câu hỏi có nội dung ngắn gọn, bài tập có phương pháp giải nhanh. Câu hỏi có tính đặc thù môn học và nhiều câu cần có hiểu biết thực tiễn để giải quyết.

Xu thế đề thi gần đây các dạng bài tập quy luật di truyền thay đổi rất nhanh chóng. Từ những dạng bài tập nặng nề câu chuyện tính toán dịch chuyển sang dạng tính toán rất nhẹ nhàng, nhưng lại kiểm tra được rất nhiều phần kiến thức.

Dạng bài 1: Học sinh cần hiểu bản chất các quá trình sinh học

Đây là bài tập vận dụng cao, không nặng nề tính toán mà vẫn kiểm tra được tổng thể từ kiến thức nền tảng đến kỹ năng phân tích tổng hợp của học sinh.

cach-hoc-de-dat-diem-toi-da-phan-quy-luat-di-truyen-1
 

Dạng bài 2: Khi làm bài học sinh muốn làm nhanh mà không bị nhầm thì phải nhuần nhuyễn các kỹ năng viết sơ đồ lai, tổng hợp các phép lai...

Ví dụ 2: Ở một loài thực vật, hình dạng hoa do sự tương tác bổ sung của 2 gen không alen phân ly độc lập nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định. Biết kiểu gen (A-B-) cho kiểu hình hoa kép, các kiểu gen còn lại cho kiểu hình hoa đơn. Cho cây dị hợp 2 cặp gen tự thụ được F1 sau đó cho F1 giao phấn tự do với nhau cho ra đời F2. Có bao nhiêu phép lai cho F2 với sự phân ly kiểu hình theo tỉ lệ 3 : 1?

cach-hoc-de-dat-diem-toi-da-phan-quy-luat-di-truyen-2
 

Dạng bài 3: Khi gặp dạng bài này thì sử dụng ngay công thức tính nhanh

Công thức tính nhanh là công cụ không thể thiếu nếu chúng ta muốn tiết kiệm tối đa thời gian khi làm bài.

Ví dụ khi chúng ta gặp một bài toán lai giữa hai cá thể dị hợp về hai cặp gen và một gen quy định một tính trạng, trội là hoàn toàn, thì không cần để ý là hai cặp tính trạng đó di truyền phân ly độc lập, hay liên kết, hay hoán vị. Kết quả của phép lai luôn cho kiểu hình đời sau:

Cá thể có hai tính trạng trội có tỷ lệ: 50% + tỷ lệ kiểu hình mang hai tính trạng lặn;

Cá thể có kiểu hình trội, lặn = Các thể có kiểu hình lặn, trội = 25% - tỷ lệ kiểu hình mang hai tính trạng lặn.

cach-hoc-de-dat-diem-toi-da-phan-quy-luat-di-truyen-3
 

Qua 3 dạng bài trên, có thể thấy khi học các dạng bài tập phần quy luật di truyền, học sinh cần có định hướng đến các bài có đề bài gọn gàng, bài tập thiên nhiều vào sử dụng kiến thức nền tảng môn Sinh học để giải quyết. Mỗi dạng bài cần một phương pháp giải riêng.

Vì vậy, trước mỗi bài tập các em cần đọc đề thật nhập tâm, phân tích dữ kiện đề bài cho; bước tiếp sau đó là vận dụng kỹ năng mình đã có để giải quyết bài toán nhanh nhất.

Lưu ý là khi làm bài thi trắc nghiệm thì 4 phương án trả lời chính là gợi ý giúp chúng ta có thể có định hướng giải quyết vấn đề nhanh hơn.

Thầy Thịnh Văn Nam
Giáo viên môn Sinh, trường THPT Đoàn Kết, Hai Bà Trưng, Hà Nội


Nguồn: /

'Cởi trói' để đột phá khoa học - công nghệ: Con người là mấu chốt

Giáo dục và đào tạo

Nhân lực là yếu tố mấu chốt làm nên chất lượng nền khoa học - công nghệ. Bên cạnh thu hút nhân tài, cần có chính sách đào tạo nguồn nhân lực cao ngay trong...

Giáp Tết Nguyên đán Ất Tỵ: Vì sao cha mẹ không được lơ là trẻ nhỏ?

Giáo dục và đào tạo

Giáp Tết Nguyên đán luôn là những ngày bận rộn nhất. Phụ huynh hối hả ngược xuôi lo công việc cuối năm, lo dọn dẹp nhà cửa, nấu nướng. Các chuyên gia khuyên tuyệt đối...

Hàng nghìn giáo viên ở Hà Nội vẫn ngóng tiền thưởng

Giáo dục và đào tạo

Chỉ còn hơn 1 ngày nữa là nghỉ tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 nhưng hàng nghìn giáo viên vẫn chưa được nhận tiền thưởng theo Nghị định 73 của Chính phủ.

Nghệ An: Hơn 20.000 lượt học sinh vi phạm giao thông

Giáo dục và đào tạo

20.102 lượt học sinh ở Nghệ An vi phạm các quy định về điều khiển phương tiện giao thông, trong đó có 283 học sinh vi phạm nồng độ cồn.

Nghỉ tết, nói không với bài tập về nhà

Giáo dục và đào tạo

Hãy quẳng đi những xấp đề cương dày cộm, hàng chục, hàng trăm bài tập gây áp lực mà thay vào đó là tâm thế thoải mái, vui vẻ bước vào kỳ nghỉ tết cổ...

Những 'bài tập tết' lạ lùng

Giáo dục và đào tạo

Tết Nguyên đán đang cận kề. Lòng người chộn rộn chờ những ngày đặc biệt nhất trong năm. Người người, nhà nhà mong chờ thời khắc khép lại năm cũ.

Người Việt đầu tiên được trao giải thưởng vũ trụ học của Hội Thiên văn học Mỹ

Giáo dục và đào tạo

Một viện nghiên cứu ở Nhật và một đại học ở Mỹ đều đăng tin vui về công trình của một nhà khoa học Việt Nam được Hội Thiên văn học Mỹ (AAS) trao giải thưởng Buchalter về vũ trụ học 2024.

Học sinh lớp 12 lên kế hoạch ôn tập xuyên tết, vì sao?

Giáo dục và đào tạo

Lo ngại siết xét tuyển sớm hay các kỳ thi theo định hướng mới là nguyên nhân khiến một số học sinh lớp 12 quyết ôn tập xuyên tết.

Sinh viên thích thú với những không gian Tết Nguyên đán Ất Tỵ ngay tại trường

Giáo dục và đào tạo

Những ngày này, không khí Tết Nguyên đán Ất Tỵ đã tràn ngập khắp các trường ĐH. Đặc biệt, những khu 'check in' rực rỡ sắc hoa mai, hoa đào, bánh chưng, bánh...

Thông điệp ý nghĩa của cô hiệu trưởng trước ngày học sinh nghỉ tết

Giáo dục và đào tạo

Học sinh một trường tiểu học tại TP.HCM cùng các thầy cô giáo và nhân viên nhà trường dọn dẹp phòng học, sân trường đón năm mới Ất Tỵ 2025. Cô hiệu trưởng đã gửi...