Điều đáng ngạc nhiên về vụ phun trào Kilauea kéo dài 3 tháng

WASHINGTON - Sau một mùa hè bùng nổ đáng kinh ngạc, Kilauea, ngọn núi lửa phun trào liên tục dài nhất thế giới, cuối cùng dường như đã nghỉ ngơi. Nhưng các nhà khoa học nghiên cứu nó thiên đường. Các luồng dữ liệu mới được thu thập trong một cơ hội chưa từng có để theo dõi một vụ phun trào đang diễn ra, có thể truy cập đang thay đổi những gì mà biết về cách mà một số núi lửa hành xử.

Đây là một điều cực kỳ có ý nghĩa, kể rằng Jessica Larsen, một nhà nghiên cứu sinh vật học tại Đại học Alaska Fairbanks, và một sự khởi đầu từ những gì Kilauea đã làm trong hơn 35 năm.

Vụ phun trào mới nhất bắt đầu vào tháng Năm. Vào thời điểm nó kết thúc ba tháng sau đó, hơn 825 triệu mét khối trái đất đã sụp đổ tại đỉnh núi. Đó là tương đương với 300.000 bể bơi có kích cỡ Olympic, Kyle Anderson, nhà địa vật lý thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ tại Menlo Park, Calif., Cho biết ngày 11 tháng 12 trong một cuộc họp báo tại cuộc họp thường niên của Liên minh Địa vật lý Hoa Kỳ.

Khi miệng núi lửa xì hơi, magma chảy qua các đường hầm dưới lòng đất, thoát ra qua các khe nứt dọc theo một khu vực được gọi là vùng rạn nứt phía đông thấp hơn với tốc độ khoảng 50 mét mỗi ngày. Dung nham đó cuối cùng bao phủ 35,5 km2 đất, Anderson và các đồng nghiệp đã báo cáo trong một nghiên cứu được công bố ngày 11 tháng 12 trên Science.

Núi lửa cũng dạy các nhà khoa học một hoặc hai điều.

Caldera sụp đổ

Các nhà khoa học trước đây tin rằng nước ngầm đóng một vai trò lớn trong việc làm thế nào một miệng núi lửa sụp đổ. Khi các miệng hố bị rút hết magma, làm mát, nứt vỡ đã làm suy giảm caldera, cho phép nước ngầm thấm vào và tạo ra một loạt các vụ phun trào nổ, ném Anderson nói. Tuy nhiên, nước ngầm đã không đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các vụ nổ vào mùa hè này.

Thay vào đó, sự phá hủy của miệng núi lửa Kilauea là thứ mà người ta gọi là sự sụp đổ caldera kiểu pít-tông, ông nói. Sáu mươi hai sự kiện sụp đổ nhỏ đã làm rung chuyển ngọn núi lửa từ giữa tháng Năm đến cuối tháng Tám, với mỗi lần sụp đổ khiến miệng núi lửa chìm xuống và đẩy vùng đất xung quanh ra ngoài. Cuối cùng, trung tâm của núi lửa đã chìm xuống tới 500 mét - nhiều hơn chiều cao của Tòa nhà Empire State.

Hoạt động đó đã không phá hủy miệng núi lửa. Chúng tôi có thể thấy sự gia tăng của tốc độ phun trào cách đó 40 km mỗi khi có sự cố sập, ông Anderson Anderson nói.

CRATER CRUMBLE Video thời gian trôi đi này cho thấy sự sụp đổ dần dần của hội nghị thượng đỉnh Kilauea.

Cuộc sống tìm thấy một cách

Dưới biển, cuộc sống di chuyển xung quanh vùng đất hoàn toàn mới một cách đáng ngạc nhiên nhanh chóng. Sử dụng một phương tiện hoạt động từ xa để khám phá đáy biển, các nhà nghiên cứu vào tháng 9 đã tìm thấy bằng chứng về hoạt động thủy nhiệt dọc theo dòng dung nham mới lắng đọng sâu khoảng 650 mét. Đáng ngạc nhiên hơn, các vi khuẩn có khả năng oxy hóa sắt có màu vàng sáng đã di chuyển vào.

Tại đây, không có lý do tại sao chúng ta nên mong đợi sẽ có hoạt động thủy nhiệt sẽ tồn tại trong vòng 100 ngày đầu tiên, Chris Chris German, nhà địa chất học tại Viện Hải dương học Woods Hole ở Falmouth, Mass, cho biết trong cuộc họp báo. Đây thực sự là cuộc sống ở đây!

Phát hiện này cho thấy, làm thế nào núi lửa có thể tạo ra năng lượng hóa học có thể điều khiển các sinh vật vi sinh nguyên thủy và tạo ra toàn bộ hệ sinh thái, ông nói.

Nghiên cứu các hệ sinh thái này có thể cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách cuộc sống có thể hình thành ở những nơi như Enceladus, một mặt trăng băng giá của Sao Thổ. Hoạt động thủy nhiệt là phổ biến khi các mảng kiến ​​tạo Trái đất gặp nhau. Nhưng thế giới ngoài hành tinh don lồng cho thấy bằng chứng về kiến ​​tạo mảng, mặc dù chúng có thể hoạt động núi lửa, tiếng Đức nói. Nghiên cứu làm thế nào sự sống thủy nhiệt hình thành gần các núi lửa phát sinh dọc theo ranh giới kiến ​​tạo trên Trái đất có thể tiết lộ rất nhiều về các thiên thể khác.

Đây là một sự tương tự tốt hơn so với những gì chúng ta mong đợi đối với họ, đó là tiếng Đức, nhưng đó là những gì mà ít nghiên cứu nhất.

Tiếp theo là gì

Kể từ ngày 5 tháng 12, Kilauea đã không phun trào trong ba tháng, cho thấy đó là LỚN trong cái mà Lặng gọi là tạm dừng - vẫn hoạt động nhưng không phun ra dung nham. Các quan sát từ các vụ phun trào trước đây cho thấy giai đoạn tiếp theo của chu kỳ núi lửa Kilauea, có thể là một giai đoạn yên tĩnh hơn. Nhưng núi lửa có khả năng giành được sự yên lặng mãi mãi, Christina Neal, nhà khoa học trưởng tại Đài quan sát núi lửa Hawaii của USGS và là đồng tác giả của bài báo Khoa học cho biết. Cô nói chúng tôi rất hay và chúng tôi không biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo, cô nói.

LAVA LULL Sau vụ phun trào gần 35 năm, hoạt động tại Kilauea, một trong những ngọn núi lửa năng suất nhất thế giới, dường như đã dừng lại - cho đến nay.
KHẢO SÁT ĐỊA CHẤT Hoa Kỳ
Các nhà khoa học đang theo dõi sưng mặt đất gần lỗ thông hơi Puu Oo, nơi phần lớn dung nham Kilauea đã chảy ra từ trong lịch sử phun trào núi lửa 35 năm. Lạm phát đó là một dấu hiệu cho thấy magma có thể vẫn đang di chuyển sâu bên dưới.

Địa hình xung quanh khu vực hẻo lánh này dày đặc với thảm thực vật, khiến nó trở thành một khu vực khó nghiên cứu. Nhưng các phương pháp mới được thử nghiệm trong vụ phun trào năm 2018, chẳng hạn như sử dụng máy bay không người lái, chẳng hạn, có thể hỗ trợ trong việc theo dõi biến dạng gần đây.

Các nhà khoa học cũng đang theo dõi ngọn núi lửa bên cạnh: Mauna Loa. Lịch sử đã chỉ ra rằng Mauna Loa có thể hành động trong những khoảng thời gian khi Kilauea ngủ. Trong nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu núi lửa đã để mắt đến núi lửa chị lớn hơn Kilauea, đã im lặng vào mùa thu năm ngoái, sau một thời gian với một vài trận động đất và biến dạng không liên tục. Neal Chúng tôi thấy một chút lạm phát tại Mauna Loa và một số trận động đất nơi nó đã hoạt động, Neal nói. Vì vậy, đó là một vấn đề quan tâm khác của chúng tôi trong tương lai.

Dich Huong Pham (Theo www.sciencenews.org)