Hài cốt người đàn ông 2.500 tuổi phủ cần sa trong mộ. Ảnh: Hongen Jiang.
Bộ hài cốt kỳ lạ thuộc về một người đàn ông trung niên khoảng 35 tuổi với những đặc trưng của người da trắng ở vùng bồn địa Turpan, Trung Quốc, sống cách đây 2.500 năm, theo National Geographic. Phát hiện về lớp cần sa phủ trên hài cốt chủ nhân ngôi mộ có thể giúp các nhà khảo cổ tăng thêm hiểu biết về cách người Âu - Á cổ đại sử dụng loài cây này để tế lễ và chữa bệnh.
Trong báo cáo công bố hôm 20/9 trên tạp chí Economic Botany, nhà khảo cổ Hongen Jiang và đồng nghiệp mô tả chi tiết về ngôi mộ. Người đàn ông được đặt nằm trên một chiếc giường gỗ, đầu tựa lên chiếc gối dệt từ cây sậy. Ba mươi cây cần sa, mỗi cây dài gần 0,9 m, được đặt nằm chéo trên ngực người đàn ông, với rễ cây quay về phía khung xương chậu và ngọn cây chạm đến cằm. Phân tích phóng xạ carbon chỉ ra thời điểm chôn cất là khoảng 2.400-2.800 năm trước.
Đây là một trong 240 ngôi mộ được khai quật ở nghĩa trang Jiayi ở Turpan, gắn liền với nền văn minh Subeixi, hay còn gọi là vương quốc Gushi sinh sống trong khu vực cách đây 2.000-3.000 năm. Tại thời điểm đó, ốc đảo giữa sa mạc Turpan là điểm dừng chân quan trọng trên Con đường tơ lụa.
Cây cần sa dài gần một mét tìm thấy trong mộ. Ảnh: Hongen Jiang.
Phát hiện cung cấp thêm bằng chứng cho thấy việc sử dụng cần sa rất phổ biến dọc thảo nguyên Âu - Á hàng nghìn năm trước. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ tìm thấy cây cần sa nguyên vẹn được dùng làm vải liệm bao phủ hài cốt người chết.
Những phát hiện về cần sa trước đây trong mộ ở Turpan chỉ bao gồm một phần thân cây, khiến các nhà nghiên cứu khó xác định cần sa được trồng tại địa phương hay mua từ vùng lân cận. Cách sắp xếp cần sa trong ngôi mộ mới tìm thấy chỉ ra cây vẫn còn tươi và nhiều khả năng được thu hoạch để phục vụ chôn cất. Dù gần như tất cả hoa ở 13 cây bị cắt hết, một vài cây vẫn có quả non, chứng tỏ thời điểm thu hoạch chúng là cuối hè.
Vấn đề duy nhất mà các nhà khảo cổ chưa thể lý giải chính xác là mục đích đặt cần sa trong mộ. Cây cần sa có thể phục vụ nhiều mục đích như kích thích thần kinh, cung cấp sợi dệt vải và hạt giàu dưỡng chất.
Xem thêm: Hài cốt lìa đầu của hai mẹ con mặc áo lông đính vàng
Phương Hoa