Một con ve sầu bị nhiễm nấm. Ảnh: Doug Wechsler.
Các nhà khoa học phát hiện chi tiết mới về một loại nấm buộc vật chủ là ve sầu phải giao phối suốt thời gian dài ngay cả sau khi mất bộ phận sinh dục. Loại nấm có tên Massospora cicadina tác động tới những con ve sầu bằng cách kích thích chúng giao phối liên tục. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Fungal Ecology.
Nhóm nghiên cứu ở Mỹ tiến hành phân tích hóa sinh với những con ve sầu nhiễm nấm và tìm thấy bằng chứng về hai chất kích thích thần kinh. "Những hợp chất này chỉ là hai trong số gần 1.000 hợp chất phát hiện ở ve sầu. Kết quả rất đáng chú ý bởi nhiều hợp chất có thể gây hại cho con người", nhà nghiên cứu bệnh học Matt Kasson ở Đại học Tây Virgin cho biết.
Ở giai đoạn nhiễm bệnh thứ hai, nấm phát triển mạnh bên trong cơ thể vật chủ. Để tăng tỷ lệ lây nhiễm, nấm M. cicadina thúc đẩy ve sầu đực đập cánh giống con cái, thu hút những con đực khác dừng lại để tiếp cận. Sau khi dính bào tử nấm, nạn nhân lại tiếp tục bay đi tìm bạn tình và gieo bệnh cho đồng loại. Nấm M. cicadina thậm chí còn biến chúng thành cỗ máy giao phối không ngừng. Ngay cả khi cơ thể ve sầu trở nên mốc meo và bắt đầu mất đi các bộ phận bao gồm ổ bụng và cơ quan sinh dục, chúng cũng không ngừng lại.
"Những con ve sầu trưởng thành nhiễm bệnh vẫn duy trì hoặc tăng tốc hoạt động giao phối trong quá trình hình thành bào tử, góp phần phát tán nhanh và rộng khắp bào tử nấm trước khi chết", Kasson giải thích.
Ở 4 con ve sầu nhiễm nấm M. cicadina, nhóm nghiên cứu tìm thấy dấu hiệu của hợp chất cathinone tương tự chất kích thích ephedrine. Có thể nấm M. cicadina phát triển chất này để vật chủ có thêm sức lực trải qua những cuộc giao phối kéo dài từ ngày này qua ngày khác. Một hợp chất khác có trong nấm ảo giác tên psilocybin cũng được tìm thấy, giúp nấm ức chế khẩu vị của ve sầu, qua đó điều khiển hành vi của chúng.
An Khang (Theo Science Alert)