Loài rắn cực kỳ hung dữ, nhưng có ích cho nhà nông

Dù không sở hữu nọc độc, rắn sọc dưa lại có tính cách rất hung dữ nên thường xuyên bị con người giết hại khi chạm trán. Rắn sọc dưa bắt chuột rất giỏi nên được xem như là loài rắn có ích.

Rắn hổ ngựa (hay còn gọi là rắn rồng, rắn sọc dưa) có tên khoa học Coelognathus radiata. Đây là một loài rắn trong họ rắn nước, phân bố kéo dài từ Ấn Độ, Bangladesh sang khu vực Đông Nam Á, trong đó có cả Việt Nam.

Rắn hổ ngựa rất dễ nhận dạng nhờ những hoa văn trên cơ thể. (Ảnh: R.A).

Tại Việt Nam, loài rắn này được phân bố trên khắp cả nước, thường gặp ở những khu vực đồng bằng và trung du, có thể tìm thấy ở các khu vực có nhiều cây cối, bụi rậm hoặc trong các hang chuột đã bỏ không. Rắn hổ ngựa là loài leo trèo giỏi nên cũng có thể bắt gặp trên những bụi cây, đôi khi trên mái nhà…

Rắn hổ ngựa khi trưởng thành có thể dài đến 2m, sống trên cạn. Loài rắn này rất dễ nhận dạng. Từ mắt rắn có ba đường đen nhỏ, hai đường chạy xiên xuống mép trên, còn một đường qua thái dương. Thân rắn có 4 đường màu đen, chạy từ gáy xuống tới quá nửa thân, hai đường giữa to chạy dài liên tục, hai đường bên cạnh nhỏ hơn và đứt đoạn.

Rắn hổ ngựa dựng đứng 1/3 cơ thể để đe dọa kẻ thù. (Ảnh: Rừng hoang dã).

Dù không có nọc độc, hổ ngựa là một loài rắn hung dữ, sẵn sàng tấn công phủ đầu đối thủ khi cảm thấy bị đe dọa. Khi gặp nguy hiểm hoặc bị đe dọa, rắn hổ ngựa sẽ dựng đứng một phần 3 thân về phía trước khỏi mặt đất, miệng há rộng và cố gắng phình to phần da cổ… đồng thời sẵn sàng tung ra những cú mổ.

Rắn hổ ngựa thường giữ nguyên tư thế ngóc cao đầu, há to miệng để đe dọa kẻ thù và di chuyển, khiến nhiều người nhầm lẫn rằng đây là một loài thuộc họ rắn hổ (có nọc độc). Tuy nhiên, trên thực tế loài rắn này hoàn toàn không có độc.

Khi bị rắn hổ ngựa cắn có thể gây chảy máu. Nếu bị cắn, mọi người nên sát trùng kỹ để tránh bị nhiễm trùng. Nạn nhân có thể tự xử lý ở nhà mà không cần đến cơ sở y tế.

Do được phân bố rộng, rắn hổ ngựa thường xuyên chạm mặt con người. Vì bản tính hung hăng, rắn hổ ngựa thường tìm cách đe dọa con người trước khi bỏ chạy, do vậy, loài rắn này hay bị giết chết nếu không may chạm mặt con người.

Thức ăn của rắn hổ ngựa bao gồm thằn lằn, ếch nhái, đôi khi ăn cả cá và chim non. Tuy nhiên, thức ăn chủ yếu của rắn hổ ngựa là chuột. Loài rắn này có khả năng săn chuột rất giỏi, do vậy, rắn hổ ngựa là một loài động vật có lợi cho nông nghiệp.

Loài rắn hung hăng nhưng… nhát gan, biết cách giả chết để trốn tránh kẻ thù

Dù có bản tính hung hăng, thường chủ động đe dọa kẻ thù, nhưng trên thực tế rắn hổ ngựa lại là một loài rắn… nhát gan.

Trong trường hợp hành động đe dọa bất thành và không thể ngăn chặn được kẻ thù, rắn hổ ngựa sẽ có màn "đóng kịch" giả chết đầy tài tình. Lúc này, con rắn hổ ngựa sẽ nằm ngửa ra bất động như thể đã chết. Cho dù bên ngoài có tác động như thế nào, rắn hổ ngựa vẫn sẽ nằm một cách yên lặng mà không hề có phản ứng nào.

Nhiều loài động vật săn mồi thường không có thói quen ăn thịt những con vật đã chết, do vậy những màn giả chết của rắn hổ ngựa có thể giúp nó trốn thoát được những kẻ săn mồi nguy hiểm và kể cả con người. Sau một lúc nằm yên bất động, khi cảm thấy mối đe dọa đã trôi qua, con rắn sẽ lật úp lại rồi nhanh chóng bỏ chạy khỏi kẻ săn mồi.