Theo NCBI, keo ong (Propolis) dần quen thuộc với đời sống thường nhật của nhiều người dân ở quốc gia phát triển. Họ hiểu nguồn gốc, công dụng của keo ong và ví chúng là "kháng sinh tự nhiên" hoặc "thuốc đến từ đôi cánh".
Keo ong bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, nghĩa là "Bức tường bảo vệ thành phố". Ong thợ thu thập hỗn hợp nhựa tiết ra từ chồi cây, hoa, sau đó hòa trộn với chất dịch do chúng tiết ra tạo thành keo ong. Chúng thường sử dụng chất keo ấy để xây, gia cố, ổn định cấu trúc tổ, giảm rung. Đồng thời sửa chữa những vết rách, lấp các kẽ hở không mong muốn và tăng cường phòng thủ.
Ngoài ra, ong thợ còn dùng keo ong ngăn ngừa ký sinh trùng, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc, phòng chống sự thối rữa và ngăn chặn mọi khả năng lây lan các bệnh gây hại tới ấu trùng ong, ong non lẫn bản thân chúng.
Nhóm tác giả Andrzej K. Kuropatnicki, Ewelina Szliszka và Wojciech Krol trình bày công trình nghiên cứu trên NCBI, chỉ ra ít nhất 180 hợp chất quý có trong thực phẩm tự nhiên này như: phenolic acid, phenolic ester, flavonoids, triterpenes, stilbenes, terpen, aldehyd thơm và một lượng lớn các dẫn xuất prenyl hóa của axit p-Coumaric, Artepillin C... Chúng có đặc tính kháng khuẩn, khử trùng, chống viêm, kháng nấm, gây tê và chữa bệnh. Keo ong còn hỗ trợ trị da liễu, thanh quản, phụ khoa, các bệnh thoái hóa thần kinh, chữa lành vết thương và trị bỏng, loét.
Trong khi đó, nhóm tác giả người Nhật (gồm Taketoshi Hata, Shigemi Tazawa, Shozo Ohta, Mee-Ra Rhyu, Takumi Misaka và Kenji Ichihara) nghiên cứu chuyên sâu về Artepillin C - hoạt chất chỉ có trong keo ong xanh Brazil.
Theo đó, Artepillin C sinh ra từ loài cây Baccharis Dracunculifolia, là thành phần khiến keo ong có màu xanh đặc trưng và vị cay nồng. Các nhà khoa học đào sâu hợp chất này nhằm tìm hiểu tác dụng chống viêm, khả năng hấp thụ và sinh khả dụng.
Artepillin C kích thích mạnh các kênh TRPA1 (là kênh ion nằm trên màng sinh chất của nhiều tế bào người và động vật, được ví như bộ cảm biến đa năng với các tín hiệu có hại cho cơ thể). Theo NCBI, kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra hương vị cay nồng của keo ong là dấu hiệu tốt về cả chất lượng và hiệu quả, bởi hoạt chất này có tác dụng chống oxy hóa, chống tiểu đường và khối u.
Những mảng keo ong màu xanh. Ảnh: Personal archive/Cézar Ramos Júnior.
Trên InTechOpen (nhà xuất bản truy cập mở về kỹ thuật, công nghệ, khoa học và y học lớn nhất thế giới), các chuyên gia cũng nhận định hàm lượng lớn Artepillin C trong keo ong xanh Brazil có khả năng kháng khuẩn, chống virus, chống nấm, chống viêm, loét... Nó cũng là một trong những hợp chất bảo vệ gan, chống oxy hóa, kích thích hệ miễn dịch, nâng cao khả năng đề kháng và tự trị bệnh của cơ thể.
Một nghiên cứu khác cũng được giới chuyên môn quan tâm là "Keo ong xanh cải thiện chức năng chống oxy hóa ở bệnh nhân tiểu đường Type 2", do đội ngũ đến từ Trung Quốc thực hiện gồm: Liting Zhao, Lingling Pu, Jingyu Wei, Jinghua Li, Jianquan Wu, Zhonghao Xin, Weina Gao và Changjiang Guo.
Nhóm Trung Quốc đưa ra nhiều lập luận, phân tích các bảng số liệu từng thành phần để chứng minh keo ong xanh có thể cải thiện chức năng chống oxy hóa ở bệnh nhân đái tháo đường Type 2. Các hợp chất hóa học như polyphenol, flavonoid, aldehyde phenolic, axit amin và vitamin có nhiều đặc tính sinh học và dược lý.
Bộ đôi tác giả Simona Martinotti và Elia Ranzato từ Italy thực hiện nghiên cứu về "Khả năng chữa lành vết thương của keo ong xanh". Họ cho rằng chúng là "ứng cử viên tuyệt vời" giúp kiểm soát vết bỏng, kích hoạt khả năng tăng trưởng của tế bào da.
Qua loạt phân tích định lượng, định tính về biểu hiện và suy thoái collagen loại I, III trong chất nền vết thương, các nhà khoa học Italy chỉ ra keo ong có thể có môi trường sinh hóa thuận lợi hỗ trợ tái biểu mô.
Các phát hiện khác cho thấy keo ong tăng tốc độ sửa chữa mô bị bỏng bằng cách kích thích tái tạo nền vết thương. Nhóm nghiên cứu cũng trình bày những thay đổi quan sát được trong thành phần chất nền ngoại bào sau khi dùng keo ong có thể liên quan đến khả năng của các hợp chất flavonoid - có tác dụng giảm peroxy hóa lipid và ngăn ngừa tế bào bị hoại tử.
"Khả năng sửa chữa vết thương và tái tạo mô của keo ong có thể liên quan đến đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và điều hòa miễn dịch của nó", bộ đôi người Italy kết luận.
Với những ưu điểm trên, keo ong xanh được nhiều người tiêu dùng lựa chọn bảo vệ sức khỏe cho gia đình, nhất là thời dịch. Với mục tiêu giúp người Việt tăng cường sức khỏe và tiếp cận sản phẩm chất lượng, chị Lê Ngọc Thu Trang - CEO Tracybee - quyết định hợp tác với Apis Flora (Brazil), công ty top một thế giới về nghiên cứu và sản xuất keo ong, ra mắt dòng sản phẩm phòng ngừa ho, viêm họng, sát khuẩn vòm họng...
Nhà sản xuất ứng dụng công nghệ EPP- AF độc quyền nhằm khai thác hàm lượng cao Arterpilin C từ keo ong Brazil và khả năng hấp thu gấp 300%.
"EPP- AF là cách thức giúp tiêu chuẩn hóa sản phẩm keo ong, giúp sản phẩm có hàm lượng dưỡng chất ở mức cao và ổn định. Công nghệ này hỗ trợ khai thác hoạt chất Aterpinlin C cao và hấp thu tốt gấp 3 lần so với loại được chiết xuất từ giải pháp khác" CEO Lê Ngọc Thu Trang chia sẻ.
Các sản phẩm đang bán chạy của Tracybee. Ảnh: Tracybee.
Hiện Tracybee cung cấp các chế phẩm từ keo ong dùng mỗi ngày gồm dạng xịt và viên uống. Sản phẩm xịt có tác dụng sát khuẩn vòm họng, có thể dùng mọi nơi, mọi lúc, trẻ em cũng yêu thích bởi có phân loại vị trái cây dành riêng. Người dùng có thể nuốt vào bên trong để tăng khả năng sát khuẩn, tiện lợi mang theo bên mình trong giai đoạn dịch vẫn khó lường. Dạng viên có công dụng tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ kháng khuẩn nhanh.
Các bệnh viện, trường đại học, viện nghiên cứu... nhiều nước vẫn đang nghiên cứu mở rộng và tiến hành thí nghiệm lâm sàng diện rộng nhằm khai thác khả năng trị bệnh của keo ong.
Thi Quân