Từ đầu tháng 5, khi Đại học Thương mại chuyển sang học trực tuyến, Hoàng Thúy Nga, 21 tuổi, sinh viên năm ba, về quê tại huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Lúc đầu, cô chỉ nghĩ về 2-3 tháng như các đợt dịch trước, thế nhưng, gần nửa năm trôi qua, Nga vẫn chưa thể quay lại học trực tiếp. Đến nay, Nga chưa được tiêm mũi vaccine nào.
Tại Bắc Kạn, dân số trên 18 tuổi là hơn 222.000 người. Theo Cổng thông tin tiêm chủng, đến 18/10, tỉnh này nhận gần 180.000 liều vaccine, trong đó đã tiêm được 142.000 liều, tỷ lệ người đã tiêm ít nhất một mũi là 63,97%. Khoảng 1-2 tháng trước, xã của Nga tổ chức một đợt tiêm vaccine nhưng số lượng hạn chế.
Nga cũng đã đăng ký nhưng chưa thấy có đợt tiêm mới và "không rõ bao giờ có đủ vaccine để em được tiêm". "Hỏi chuyện một số bạn ở lại Hà Nội trong đợt dịch này, các bạn đều đã được tiêm nên em khá lo lắng", nữ sinh chia sẻ.
Nỗi lo của Nga là có cơ sở. Từ cuối tháng 9, đại diện Đại học Thương mại cho biết trường lên kế hoạch đón sinh viên trở lại vào cuối tháng 11 với "yêu cầu bắt buộc là các em đã tiêm ít nhất một mũi vaccine và có xét nghiệm âm tính".
Trường cũng tính tìm nguồn vaccine cho sinh viên nhưng "quá khó". Ngoài ra, tình hình dịch bệnh và tỷ lệ tiêm vaccine cho sinh viên ở các địa phương không giống nhau. Với những lý do này, ngay cả khi Hà Nội đã nới lỏng các biện pháp chống dịch, các đại học vẫn dè dặt trong việc mở cửa học trực tiếp vì nhiều sinh viên từ các tỉnh thành chưa được tiêm vaccine.
"Nhà trường phải tính kỹ, không thể vội vàng, nếu không hậu quả sẽ rất lớn. Không thể để các em khăn gói trở về Hà Nội rồi được một thời gian ngắn rồi lại học online", vị này nói.
Từ tháng 5 khi về Bắc Kạn, Thúy Nga phải học online. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Chưa được tiêm vaccine cũng là nỗi thấp thỏm với Nguyễn Trang, 22 tuổi, quê Đăk Lăk. Theo Cổng thông tin tiêm chủng Covid-19, đến 18/10, địa phương này thuộc nhóm có tỷ lệ tiêm thấp nhất cả nước (tính theo số mũi tiêm trên tổng vaccine được phân bổ), chỉ 60,52%. Dân số trên 18 tuổi của Đăk Lăk gần 1,36 triệu nhưng tỉnh mới tiêm được 309.000 liều vaccine.
Là sinh viên năm cuối của Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Trang đã gần như hoàn thành chương trình, chỉ còn đợi học cải thiện môn cuối cùng để có kết quả tốt nghiệp tốt hơn. Tuy nhiên, do ít sinh viên, lớp học của Trang vẫn chưa được tổ chức, "khả năng cao phải đợi đến cuối kỳ I". Ngoài ra, nữ sinh vẫn cần quay lại trường để hoàn thành giấy tờ, chờ lấy bằng tốt nghiệp để xin việc.
Thông thường, để ra Hà Nội, Trang đi máy bay từ Pleiku, Gia Lai. Thế nhưng, nếu giờ muốn di chuyển bằng đường hàng không, Trang cần đi từ TP HCM, đảm bảo hai yêu cầu đã tiêm vaccine và xét nghiệm âm tính. Lựa chọn này bất khả thi với Trang vì em chưa được tiêm mũi vaccine nào.
Hôm qua, Cục Hàng không Việt Nam đề xuất từ 20/10, chuyến bay từ các địa bàn có dịch dưới cấp độ 4 tới nơi khác chỉ cần đáp ứng một trong ba điều kiện: tiêm đủ liều vaccine, F0 đã khỏi bệnh hoặc xét nghiệm âm tính trong vòng 72 giờ trước khi khởi hành. Hiện, Đăk Lăk đạt cấp 2 về tình hình dịch bệnh (nguy cơ trung bình) nên nếu đề xuất này được thông qua, Trang cần có giấy xét nghiệm âm tính để đi máy bay ra Hà Nội.
Trong trường hợp di chuyển bằng xe khách, Trang cũng lo lắng cho chặng đường dài hơn một ngày khi xe dừng, đỗ tại các hàng ăn, đồng thời "không biết những người đi cùng mình có lịch sử dịch tễ như nào". "Em thực sự mong sớm được tiêm vaccine để có thể hoàn thành việc học, sau đó là xin việc tại Hà Nội", Thúy nói.
Việt Nam đang triển khai chiến dịch tiêm chủng Covid-19 lớn nhất, kéo dài tới hết tháng 4/2022 với mục tiêu bao phủ 70% dân số. Trong đó, giáo viên, học sinh, sinh viên là một trong 16 nhóm đối tượng được ưu tiên tiêm vaccine theo kế hoạch do Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long phê duyệt hồi tháng 7.
Tuy nhiên một số tỉnh thành kiểm soát dịch tốt, dân cư không quá đông, ít khu công nghiệp, chưa được phân bổ nhiều vaccine để tiêm cho toàn dân. Điều này dẫn đến ở nhiều địa phương, giáo viên cũng chưa được tiêm đầy đủ. Tương tự, sinh viên, những người trẻ, có sức khoẻ tốt chưa phải là nhóm ưu tiên hàng đầu.
Sinh viên các đại học đã phải học online gần nửa năm từ khi Covid-19 bùng phát vào cuối tháng 4. Ảnh: Thanh Hằng
May mắn hơn Nga, Trang và nhiều sinh viên khác, Đức Bình, 18 tuổi, quê Phú Thọ, đã có lịch tiêm vaccine trong tuần này. Nhưng Bình có nỗi lo khác. Cậu sợ không kịp chuẩn bị nơi ăn chốn ở khi học trực tiếp nếu trường không thông báo sớm kế hoạch học lại.
Trở thành tân sinh viên Cao đẳng FPT Polytechnic từ đầu tháng 9 nhưng chưa một lần được "nhìn thấy trường một cách trực tiếp". Mỗi ngày, Bình phải học theo một lịch khác nhau, có hôm 7-9h, hôm lại 12-14h.
Là tân sinh viên, chưa biết đường đi lối lại, vị trí trường ở đâu, cũng chưa thuê được nhà trọ để rồi tìm hiểu xem đi học bằng phương tiện gì, Bình cũng "nóng ruột". Cuối tuần trước, việc đi lại giữa Phú Thọ và Hà Nội dễ dàng hơn khi chỉ cần khai báo y tế, không cần thêm giấy đi đường hay kết quả xét nghiệm, Bình đã định cùng bố mẹ xuống nhà người thân chơi rồi xem trước vị trí trường và tìm khu trọ phù hợp. Thế nhưng, Phú Thọ lại vừa xuất hiện chuỗi lây nhiễm, khiến kế hoạch bị lỡ dở.
"Với tình hình này, em nghĩ có thể mình còn phải học trực tuyến lâu dài hơn. Nhưng khi có kế hoạch mở cửa, em mong trường sẽ báo sớm để bọn em kịp chuẩn bị", Bình nói.
Mong muốn nhận thông báo sớm của trường cũng là nguyện vọng của nhiều sinh viên, không chỉ năm nhất như Bình. Nhiều em đã trả phòng trọ khi rời Hà Nội để về nhà học trực tuyến trong thời gian dài. Vì chưa biết khi nào sẽ trở lại trường, các em cũng chưa tìm và thuê chỗ ở mới. Do đó, nhiều sinh viên cho rằng nếu có kế hoạch, các trường cần thông tin sớm, trước khoảng 1 - 2 tuần, về thời điểm mở cửa để các em kịp tìm và ổn định nơi ở.
Đợt Covid-19 thứ tư bùng phát cuối tháng 4, rơi vào thời điểm các trường hoàn thành học kỳ II và tuyển sinh đại học. Ngoài việc duy trì học online trong thời gian dài, nhiều trường phải hủy kỳ thi riêng như Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Đại học Bách khoa Hà Nội, các lễ khai giảng, bế giảng và nhập học đều được tổ chức trực tuyến.
Đến nay, sau gần 6 tháng tạm dừng đến trường, tuy chưa có đại học nào mở cửa trở lại, nhưng một số trường đã có dự kiến. Tuần trước, Đại học Kinh tế Quốc dân cũng xây dựng kế hoạch cho sinh viên trở lại, đồng thời dự định đăng ký tiêm vaccine cho các em.
Thanh Hằng - Dương Tâm