Một số đồng tiền vàng chìm dưới vùng biển gần Xàbia. Ảnh: Đại học Alicante
Hai thợ lặn nghiệp dư Luis Lens và César Gimeno tìm thấy 8 đồng tiền cổ trong lúc lặn ở vùng biển ngoài khơi đảo Portitxol, Xàbia, Tây Ban Nha, hôm 24/8. Các nhà khảo cổ sau đó đã tới đây và phát hiện thêm 45 đồng xu khác. Viện Khảo cổ học và Di sản Lịch sử thuộc Đại học Alicante phân tích số tiền này và kết luận chúng tồn tại từ cuối thế kỷ 4 đến đầu thế kỷ 5.
Các đồng xu còn nguyên vẹn đến mức chữ khắc bên trên vẫn đọc được, giúp nhóm nghiên cứu có thể nhận diện hầu hết chúng thuộc triều đại của hoàng đế La Mã nào. Ba đồng xu tồn tại từ thời Valentinian I, 7 đồng từ thời Valentinian II, 15 đồng từ thời Theodosius I, 17 đồng từ thời Arcadius, 10 đồng từ thời Honorius và một đồng không xác định được do chữ khắc bị xước. Ngoài tiền xu, các thợ lặn còn tìm thấy ba chiếc đinh có thể làm bằng đồng và vài mẩu chì, nhiều khả năng thuộc về một chiếc rương biển đã xuống cấp trầm trọng.
Đây là một trong những kho tiền vàng La Mã lớn nhất từng được tìm thấy tại châu Âu, theo Jaime Molina Vidal, giáo sư lịch sử cổ đại tại Đại học Alicante, trưởng nhóm khảo cổ biển. "Chúng rất quan trọng và cực kỳ giá trị", ông nói.
Nhiều khả năng một chủ đất địa phương giàu có đã giấu số tiền này, Molina Vidal nhận định. Người chủ đất muốn bảo vệ một khoản tiền khỏi những kẻ đến xâm lược và cướp bóc miền tây Đế quốc La Mã vào thời điểm đó. "Chúng tôi đang có một tài liệu khảo cổ tuyệt vời về thời điểm người Alans đến", Molina Vidal cho biết.
Người giấu số tiền có thể đã chết, để lại những đồng xu nằm đó suốt khoảng 1.500 năm, theo Molina Vidal. Các đồng xu sẽ được phục hồi và trưng bày tại Bảo tàng Dân tộc học và Khảo cổ Soler Blasco ở Xàbia.
Vịnh Portitxol là một địa điểm khảo cổ nổi tiếng. Các nhà khoa học từng phát hiện mỏ neo, bình amphora, đồ gốm sứ và nhiều hiện vật khác tại đây. Molina Vidal cùng đồng nghiệp dự định tiến hành khai quật thêm ở khu vực này trong vài tuần tới để xem liệu có các xác tàu đắm gần đó hay không.
Thu Thảo (Theo CNN)