Phát hiện ngôi sao có từ tính mạnh nhất trong vũ trụ

Phát hiện phá kỷ lục về một ngôi sao có từ tính gấp 43.000 lần so với mặt trời có thể giúp làm sáng tỏ bí ẩn về cách thức các sao nam châm hình thành.

Các nhà khoa học vừa phát hiện ra ngôi sao có từ tính mạnh nhất trong vũ trụ. Ngôi sao, được gọi là HD 45166, có một chữ ký quang phổ giàu heli độc đáo gợi ý về một nguồn gốc bất thường.

Một biến thể của sao neutron được gọi là nam châm. (Ảnh: NOIRLab/AURA/NSF/P).

Và ngoài việc thiết lập các kỷ lục, nó có thể đại diện cho giai đoạn đầu tiên trong vòng đời của một sao từ - một loại sao neutron kỳ lạ.

Sao neutron là những thiên thể dày đặc nhất được biết đến trong vũ trụ. Các phiên bản có từ tính cao của chúng - được gọi là sao nam châm - có một số từ trường mạnh nhất được biết đến trong vũ trụ. Các sao neutron và sao nam châm hình thành sau các vụ nổ siêu tân tinh khổng lồ, khi vật chất còn sót lại từ một ngôi sao chết ngưng tụ lại thành một vật thể cực kỳ đặc và nóng.

Nhưng các nhà thiên văn học vẫn đang cố gắng hiểu những điều kiện nào tạo ra sao nam châm so với sao neutron thông thường. Nghiên cứu mới, được công bố trên tạp chí Science vào ngày 17/8, có thể làm sáng tỏ quá trình đó.

Từ tính cao gấp 43.000 lần so với mặt trời

Nằm cách Trái đất 3.000 năm ánh sáng trong chòm sao Monoceros (Kỳ lân), HD 45166 đã khiến các nhà khoa học bối rối trong hơn một thế kỷ. Ngôi sao này hoạt động tương tự như một loại vật thể sao cực sáng được gọi là sao Wolf-Rayet, ngoại trừ việc nó nhỏ hơn, mờ hơn và có nồng độ helium cao bất thường. Tuy nhiên, chưa ai đưa ra một giả thuyết thỏa đáng để giải thích cho chữ ký quang phổ kỳ lạ của nó - cho đến tận bây giờ.

Tomer Shenar, nhà thiên văn học tại Đại học Amsterdam và là đồng tác giả của nghiên cứu mới, cho biết: "Tôi nhớ có một khoảnh khắc Eureka khi đọc tài liệu: "Điều gì sẽ xảy ra nếu ngôi sao này có từ tính?"".

Sử dụng dữ liệu từ một số đài quan sát trên mặt đất, Shenar và nhóm của ông đã phát hiện ra rằng HD 45166 cực kỳ có từ tính - kỷ lục có từ tính cao gấp 43.000 lần so với Mặt trời. Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng, không giống như hầu hết các ngôi sao helium khổng lồ phát triển từ các siêu sao đỏ, HD 45166 được hình thành trong quá trình hợp nhất giữa hai ngôi sao nhỏ hơn. Họ cũng tin rằng trong vài triệu năm nữa, nó sẽ phát nổ thành một siêu tân tinh khiêm tốn và tái tạo thành một sao nam châm.