Sợi tóc 3.000 năm tiết lộ một sự thật về người châu Âu cổ đại

Những sợi tóc từ thời đại đồ đồng đã tiết lộ bằng chứng trực tiếp đầu tiên về việc sử dụng ma túy ở châu Âu.

Theo một bài báo mới được công bố trên tạp chí Scientific Reports, các nhà khoa học đã phát hiện ra những sợi tóc có niên đại 3.000 năm, tiết lộ bằng chứng trực tiếp đầu tiên về việc sử dụng ma túy ở Châu Âu thời đại đồ đồng.

Các sợi tóc được tìm thấy bên trong các ống trang trí. (Ảnh: ASOME).

Những sợi tóc kỳ lạ đã được tìm thấy từ một hang động ở Menorca, một hòn đảo của Tây Ban Nha ở Biển Địa Trung Hải. Các nhà nghiên cứu cho biết con người đã sinh sống trong hang động, được gọi là Es Càrritx, khoảng 3.600 năm trước.

Bên trong hang Es Càrritx. (Ảnh: ASOME).

Những nhà thám hiểm tình cờ phát hiện ra Es Càrritx vào năm 1995. Khi các nhà bắt đầu khai quật địa điểm này, họ đã phát hiện ra hài cốt của khoảng 210 cá thể, cũng như những chiếc hộp trang trí được niêm phong, chứa đầy những sợi tóc nhuộm đỏ.

Một số sợi tóc được tìm thấy bên trong hang động. (Ảnh: P. Witte).

Sử dụng phương pháp quang phổ khối có độ phân giải cao, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra cẩn thận các sợi tóc. Họ tìm thấy atropine và scopolamine, hai chất ancaloit có thể gây ảo giác, mê sảng và thay đổi nhận thức giác quan. Họ cũng phát hiện ra ephedrine, một chất kích thích có thể làm tăng sự tỉnh táo và hưng phấn.

Hợp chất ancaloit thần kinh được tìm thấy trong một số loại thực vật có thể gây ra trạng thái ý thức bị thay đổi. Các nhà khảo cổ cho rằng người cổ đại có thể đã sử dụng các loại thực vật gây ảo giác trong các nghi lễ.

Từ đó cho thấy tổ tiên thời đại đồ đồng của chúng ta có khả năng đã tiêu thụ những hợp chất đó bằng cách ăn một số loại thực vật. Các nhà khoa học kết luận rằng những cá nhân này đã sử dụng các chất trong khoảng thời gian ít nhất một năm.

Lý do tại sao những cộng đồng này tiêu thụ các chất này vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng, mặc dù nhóm nghiên cứu nghi ngờ các pháp sư có thể đã sử dụng chúng khi thực hiện các nghi lễ tôn giáo.

Diễn giải của một nghệ sĩ về nghi lễ nhuộm tóc bên trong hang động.

Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù các loại thuốc làm thay đổi tâm trí “thường không được ghi nhận trong hồ sơ khảo cổ học”, nhưng sự tồn tại của chúng “từng được suy ra từ bằng chứng gián tiếp”, chẳng hạn như cặn trên các mảnh gốm. Đây là lần đầu tiên phát hiện ra những bằng chứng trực tiếp đầu tiên về việc tiêu thụ ma túy của người châu Âu.