Ai Cập xảy ra một vụ phun trào núi lửa vào năm 44 trước Công nguyên. Ảnh minh họa: Indococirles.
Một nhóm nghiên cứu quốc tế tìm ra ví dụ lịch sử cho thấy tự nhiên có khả năng kiểm soát vận mệnh của con người. Những ngọn núi lửa chịu một phần trách nhiệm gây ra sự sụp đổ của Vương quốc Ptolemaic, Ai Cập, do nữ hoàng Cleopatra lãnh đạo. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications hôm 17/10.
Các nhà khoa học căn cứ vào những tài liệu ghi chép thời điểm phun trào núi lửa trong quá khứ. Sau đó họ đối chiếu thông tin này với tài liệu nói về sự bất ổn của xã hội Ai Cập và lịch sử mực nước sông Nile thời cổ đại, theo Popular Mechanics.
Họ phát hiện Ai Cập xảy ra một vụ phun trào núi lửa khổng lồ vào năm 44 trước Công nguyên. Vụ phun trào làm ảnh hưởng đến sự hình thành gió mùa ở châu Phi. Ngoài ra, nó giải phóng một lượng lớn khí lưu huỳnh đioxit (SO2) vào tầng bình lưu, tạo ra các hạt sol khí (aerosol) ngăn cản ánh sáng Mặt Trời. Điều này khiến lượng nước bốc hơi từ đại dương giảm xuống và qua đó làm giảm lượng mưa.
Theo Guardian, lượng mưa giảm dẫn đến nạn đói, bệnh dịch hạch và bất ổn xã hội. Đây là nguyên nhân làm suy yếu quyền lực của nữ hoàng Cleopatra trong một thập kỷ trước khi bà thất bại trong trận chiến với quân đội La Mã vào năm 30 trước Công nguyên.
"Người Ai Cập cổ đại phụ thuộc gần như hoàn toàn vào lũ lụt sông Nile trong mùa hè để canh tác nông nghiệp. Sau vụ phun trào núi lửa, lũ lụt sông Nile giảm xuống trong nhiều năm dẫn đến bất ổn xã hội, gây ra những hậu quả xấu về kinh tế, chính trị", Joseph Manning, tác giả chính của nghiên cứu tại Đại học Yale, Mỹ, cho biết.
Lê Hùng