Kính viễn vọng CHEOPS của ESA. Ảnh: BBC.
CHEOPS, ra mắt vào ngày 18/12/2019, là một dự án chung giữa ESA và Thụy Sĩ. Kính viễn vọng được thiết kế để nghiên cứu các ngoại hành tinh đã biết, cho phép xác định kích thước, khối lượng, mật độ và thành phần của chúng.
Giai đoạn thử nghiệm, kéo dài từ đầu tháng 1 đến cuối tháng 3/2020, diễn ra trong thời điểm rất khó khăn do ảnh hưởng của Covid-19, khi tất cả nhiệm vụ được yêu cầu thực hiện tại nhà. "Giai đoạn thử nghiệm chỉ có thể kết thúc thành công nhờ sự cam kết của các nhà khoa học tham gia dự án. Phần lớn các nhiệm vụ đều có hệ thống kiếm soát tự động, cho phép nhận và gửi dữ liệu từ xa", điều tra viên chính của dự án Willy Benz, Giáo sư Vật lý thiên văn tại Đại học Bern của Thụy Sĩ cho biết.
ESA đã trao quyền vận hành CHEOPS cho một nhóm các nhà khoa học và kỹ sư thuộc 30 tổ chức ở 11 quốc gia châu Âu. "Chúng tôi rất vui mừng khi tất cả hệ thống đều hoạt động tốt, thậm chí là vượt ngoài mong đợi", trưởng nhóm vận hành Andrea Fortier từ Đại học Bern chia sẻ.
Trong quá trình thử nghiệm, nhóm nghiên cứu đã tập trung đánh giá hiệu suất trắc quang của kính viễn vọng. CHEOPS đã được khái niệm hóa như một thiết bị có độ chính xác đặc biệt, với khả năng quan sát các ngoại hành tinh xa xôi có kích thước chỉ như Trái Đất.
Thử nghiệm quan trọng nhất là phép đo độ sáng của một ngôi sao với sai số chỉ 0,002%, tức 20 phần triệu. Độ chính xác này là cần thiết để quan sát rõ ràng sự mờ đi của một hành tinh có kích cỡ Trái Đất khi nó đi qua phía trước của ngôi sao chủ.
Để kiểm tra tính ổn định của CHEOPS, các nhà khoa học đã tập trung quan sát HD 88111 - một ngôi sao nằm trong chòm Trường Xà, cách Trái Đất 175 năm ánh sáng. Cứ sau mỗi 30 giây, trong suốt 47 giờ liên tục, kính viễn vọng lại chụp một bức ảnh của HD 88111. Tất cả hình ảnh sau đó đều được phân tích cẩn thận để xác định chính xác độ sáng của ngôi sao.
CHEOPS chụp ảnh ngôi sao HD 88111 cách Trái Đất 175 năm ánh sáng. Ảnh: ESA.
Kết quả của 5.640 ảnh chụp được hiển thị dưới dạng biểu đồ đường, để mô tả những thay đổi theo thời gian trong phép đo. "Biểu đồ độ sáng được đo bởi CHEOPS gần như là một đường thẳng nằm ngang. Kính viễn vọng dễ dàng vượt qua yêu cầu về khả năng duy trì độ chính xác với sai số chỉ 0,002%", kỹ sư Christopher Broeg từ Đại học Bern, một thành viên trong nhóm vận hành cho biết.
Các phép đo mà CHEOPS thực hiện trên quỹ đạo có độ chính xác cao gấp 5 lần so với các phép đo từ Trái Đất, hứa hẹn về những thành tựu mà kính viễn vọng này có thể đạt được trong tương lai. Sứ mệnh của CHEOPS theo kế hoạch sẽ kéo dài 3,5 năm.
Đoàn Dương (Theo Science Daily)