Vì sao điểm chuẩn lớp 10 chuyên tăng vọt?

Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM ngày 10/8 công bố điểm chuẩn vào lớp 10 trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, chuyên Trần Đại Nghĩa và các trường THPT có lớp chuyên. Như nhiều năm trước, mặt bằng điểm chuẩn trường THPT chuyên Lê Hồng Phong dẫn đầu, tiếp đó là chuyên Trần Đại Nghĩa.

Những lớp chuyên có điểm chuẩn cao nhất trường THPT Lê Hồng Phong là Sinh 49,4; Hóa 49,1; ba lớp khác có điểm chuẩn trên 48 gồm chuyên Anh, Địa, Lý. Để vào được các lớp chuyên này, thí sinh phải có điểm trung bình lớp 9 mỗi môn Văn, Toán, Ngoại ngữ và môn chuyên 9,3-9,8.

Thậm chí, lớp chuyên Toán trường Lê Hồng Phong còn lấy điểm nguyện vọng 2 là 50, tức trung bình môn 10 điểm. Muốn trúng tuyển nguyện vọng này, thí sinh phải có điểm rất cao và có thêm điểm khuyến khích. Dữ liệu điểm xét tuyển lớp 10 do Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM công bố cho thấy, 81 thí sinh có điểm xét tuyển chuyên Toán từ 50 trở lên, tất cả được cộng 2-4 điểm khuyến khích.

Năm nay, điểm chuẩn lớp chuyên được tính dựa vào điểm trung bình môn lớp 9 với công thức: Điểm xét tuyển = Điểm trung bình Văn + Điểm trung bình Toán + Điểm trung bình Ngoại ngữ + Điểm trung bình môn chuyên x 2.

Những năm trước, điểm chuẩn lớp chuyên được tính dựa vào điểm thi tuyển sinh lớp 10 với công thức: Điểm xét tuyển = Điểm thi Văn + Điểm thi Toán + Điểm thi Ngoại ngữ + Điểm thi chuyên x 2.

Do lấy dữ liệu điểm khác nhau, điểm chuẩn có sự chênh lệch lớn giữa năm nay và nhiều năm trước, cụ thể như sau:

Hơn 20 năm theo dõi và phân tích số liệu kỳ thi tuyển sinh lớp 10, ông Trần Mậu Minh (nguyên Hiệu trưởng trường THCS Trần Văn Ơn, quận 1) cho rằng sự chênh lệch điểm chuẩn này là dễ hiểu và có thể chấp nhận được.

Điểm trung bình môn lớp 9 được tính từ các điểm kiểm tra thường xuyên, định kỳ ở lớp do giáo viên, trường ra đề và điểm kiểm tra học kỳ do Phòng Giáo dục và Đào tạo quận, huyện tổ chức. Việc học và thi ở trường, lớp thường dễ hơn kỳ thi tuyển sinh lớp 10 với đề do Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM ra, nên điểm trung bình sẽ cao hơn điểm thi.

Điểm môn chuyên cũng là yếu tố then chốt làm cho điểm chuẩn xét điểm trung bình năm nay và điểm thi hàng năm chênh lệch đáng kể. Hàng năm, đề thi môn chuyên rất khó, học sinh giỏi đạt 8-9 điểm ở trường, thi chuyên được 5-6 là kết quả tốt, nhiều em thậm chí chỉ đạt 2-3 điểm. Độ chênh này được nhân đôi (môn chuyên nhân hệ số 2) càng làm khoảng cách này nới ra.

"Dĩ nhiên chênh lệch như trên cũng khiến phụ huynh đặt ra vấn đề về sự công bằng do cách cho điểm ở các trường khác nhau. Có hiện tượng nơi cho điểm dễ, nơi cho điểm khó. Trong bối cảnh dịch bệnh, buộc phải xét tuyển thì kết quả trên là chấp nhận được", ông Minh nói.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Văn Ngai (nguyên Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP HCM) cho rằng, với 3 môn cơ bản Văn, Toán, Ngoại ngữ, điểm trung bình môn lớp 9 và điểm thi tuyển sinh thường chênh nhau 1-3 điểm. Ở nhiều trường THCS nội thành, trường có truyền thống, việc đánh giá học tập khó nên độ lệch này tầm 1 điểm; ở trường ngoại thành, việc đánh giá "nới" hơn nên lệch 2-3 điểm.

Với môn chuyên, điểm ở trường và điểm thi vênh nhau 2-5 điểm, tùy môn thi, năng lực học chuyên của từng em. Tính chung, việc điểm chuẩn trung bình môn chênh 10-16 điểm là bình thường. Một số lớp chuyên chênh lệch trên dưới 20 nằm ở các trường ngoại thành bởi ít thí sinh đăng ký hơn, việc cho điểm một số trường THCS lân cận có thể dễ hơn.

Theo ông Ngai, sự chênh lệch trong đánh giá học sinh giữa các trường, các địa phương có từ lâu, ngày càng được thu hẹp nhưng vẫn tồn tại. Dù kết quả xét tuyển năm nay ở mức "chấp nhận được", hiện tượng trên đặt ra yêu cầu đánh giá học sinh, thi cử phải cải tiến để thực chất hơn.

"Năm học tới đây, có thể nhiều trường chạy đua cho học sinh điểm cao để tạo ưu thế cho các em nếu dịch bệnh buộc chúng ta phải tiếp tục xét tuyển. Nếu không cẩn trọng, giáo dục lại sa vào bệnh thành tích", ông nói.

>>Xem chỉ tiêu và nguyện vọng 1 vào các trường THPT năm nay

Năm nay, do Covid-19 diễn biến phức tạp, UBND TP HCM không tổ chức thi tuyển sinh lớp 10 mà chuyển sang xét tuyển. Việc xét tuyển lớp 10 các hệ THPT thường, chuyên và tích hợp áp dụng cho hơn 83.300 thí sinh đã đăng ký nguyện vọng và đủ điều kiện dự kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT. Điểm chuẩn vào lớp 10 thường trường THPT công lập sẽ được công bố ngày 20/8.

Trước đó, trường Phổ thông Năng khiếu (Đại học Quốc gia TP HCM) và Trung học Thực hành (Đại học Sư phạm TP HCM) đã công bố điểm chuẩn vào lớp 10 chuyên. Trong đó, Phổ thông Năng khiếu là trường duy nhất ở TP HCM tổ chức thành công kỳ thi tuyển sinh.

Mạnh Tùng