Cây Bắp cải (Cabbage)

Tên tiếng anh/Tên khoa học: Cabbage

Tên khoa học: Brassica oleracea L.

Thuộc họ Cải: Brassicaceae

Thuộc bộ Cải hay Mù tạc: Brassicales

Các tỉnh trồng nhiều cải bắp tại Việt Nam

Các tỉnh trồng nhiều bắp cải tại Việt Nam bao gồm: Lâm Đồng, Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên...

Diện tích cải bắp: 29.200 ha/năm (năm 2010) (*)

Sản lượng cải bắp: 676.300 tấn/năm (năm 2010) (*)

(*) Số liệu Tổng cục Thống kê Việt Nam, năm 2010

Mô tả sơ bộ về cây bắp cải

Lá bắp cải

Bắp cải hay cải bắp là loại rau có nhiều lớp lá dày cuộn quanh cuống. Tùy vào từng loại bắp cải khác nhau mà lá của nó sẽ cuộn chặt hoặc rời nhau; lá nhẵn, phẳng hoặc có nhiều nếp gấp và hơi cong. Lớp lá ngoài của bắp cải thường có màu xanh lá đậm hơn những lá ở bên trong.

Bắp cải (cải bắp)

Cải bắp có chỉ số diện tích lá cao, hệ số sử dụng nước rất lớn, có bộ rễ chùm phát triển mạnh. Đặc biệt ở cải bắp khả năng phục hồi bộ lá khá cao. Các thí nghiệm cho thấy, khi cắt 25% diện tích bề mặt lá ở giai đoạn trước cuốn bắp, năng suất vẫn đạt 97-98% so với không cắt. Điều đó khẳng định việc phun thuốc hoá học trừ sâu tơ lứa 1 trong nhiều trường hợp là không cần thiết.

Cây bắp​ cải

Cải bắp là cây thảo có thân to và cứng, mang vết sẹo của những lá đã rụng. Lá xếp ốp vào nhau thành đầu, phiến lá màu lục nhạt hay mốc mốc và có một lớp sáp mỏng, có những lá rộng với một thuỳ ở ngọn lớn, lượn sóng.

Hoa bắp​ cải

Vào năm thứ 2 cây ra hoa. Chùm hoa ở ngọn mang hoa màu vàng có 4 lá đài, 4 cánh hoa, cao 1,5 -2,5cm, 6 nhị với 4 dài, 2 ngắn.

Cây bắp cải ra hoa

Quả bắp c​ải

Quả hạp có mỏ, dài khoảng 10 cm, chia 2 ngăn; hạt nhỏ xấp xỉ 1,5 mm.

Rễ bắp cải​

Cải bắp có bộ rễ chùm phát triển mạnh

(A) Hệ rễ của cây cải bắp ở 55 ngày sau trồng; (B) Hệ rễ của cây cải bắp ở 55 ngày sau trồng; (C) Rễ của cây cải bắp ở 2 năm sau khi trồng làm giống.

Các loại rau bắp cải

Bắp cải xan​h

Bắp cải xanh là loại bắp cải thường gặp nhất, nó có các lớp lá mỏng cuộn chặt, đầu tròn, cầm chắc tay. Các lớp lá bên ngoài có màu từ xanh nhạt đến xanh đậm, còn những lớp lá bên trong lại có màu trắng và xanh nhạt. Rau bắp cải xanh có vị dịu và mát.

Bắp cải tím​

Bắp cải tím tròn, cứng, có các lớp lá cứng và cuộn chặt. Vị của loại bắp cải này dịu và ngọt hơn các loại bắp cải khác, và thường được dùng để làm tăng màu sắc trong các món salad, salad bắp cải và các món xào. Lá bắp cải tím thường cứng hơn lá bắp cải xanh do thời gian trồng lâu hơn. Bắp cải tím được trồng quanh năm.

Cải Xa-voa (b​ắp cải có lá xoăn)

Cải Xa-voa trông giống bắp cải xanh, nhưng phần đầu lá xoăn và có màu xanh lá đậm rồi nhạt dần. Lá cải Xa-voa mềm, có vị dịu và ngọt hơn bắp cải xanh. Bắp cải Xa-voa được coi là một trong những loại bắp cải ngon nhất, tuy nhiên loại cải này chỉ xuất hiện theo mùa.

Cải bruxen - một loạ​i bắp cải nhỏ

Cải bruxen nhỏ hơn các loại bắp cải khác, có các lớp lá cuốn chặt, cầm nặng tay và đường kính thường không quá 5cm. Hình dáng và mùi vị của loại cải này tương tự như bắp cải xanh. Tên cảu loại cải này được đặt theo xuất xứ của nó, đó là thành phố Brussels, Vương quốc Bỉ. Bạn nên chọn những bắp cải bruxen nhỏ, vì như vậy mùi vị sẽ ngon hơn.

Cải thảo​

Cải thảo là một loại bắp cải thường gặp, nó có vị dịu mát, giàu vitamin C và được dùng nhiều trong các món salad và các món rau. Phần lớn cải thảo được trồng quanh năm ở châu Á, bang California và đảo Hawaii của Mỹ. Có hai loại cải thảo khác nhau, một loại là cải thảo “đầu bếp”, loại còn lại là cải thảo “Chihili”. Cải thảo “đầu bếp” dài và cứng hơn, phần lá ở đầu cải thảo có màu xanh lá. Loại cải thảo này còn có tên gọi khác là “Tokyo giant”, “tropical pride” hoặc “wintertime”. So với cải thảo “đầu bếp” thì loại cải “chihili” có phần đầu lá dài và thuôn và có màu xanh lá đậm hơn. Cả hai loại cải thảo này đều có tên gọi chung là “market pride”, “michihili” hoặc “shaho tsai”. Cả hai loại cải thảo này đều có lá lớn hơn các loại bắp cải hoặc rau diếp khác.

Cải thảo được trồng quanh năm và bạn có thể mua chúng tại bất kỳ cửa hàng thực phẩm hoặc chợ đầu mối nào. Cải thảo có nhiều tên gọi khác như “bắp cải Trung Quốc”, “cải thìa”, “bắp cải Bắc Kinh”, “bắp cải tientsin”, “hakusai”, “pe tsai” hoặc “wong bok”

Giá trị dinh dưỡng của bắp cải

Bắp cải là nguồn cung cấp dồi dào các chất dinh dưỡng, chất xơ hòa tan và không hòa tan. Khi được nấu chín, bắp cải có vị hơi hăng.

Thành phần dinh dưỡng có trong 100g bắp cải: Calo: 25, chất béo: 0 g, cholesterol: 0 mg, Natri: 18 mg, tinh bột: 5 g, chất xơ: 2 g, protein: 1 g, Vitamin A: 133 IU, Vitamin C: 32 mg, Can xi: 47 mg, sắt: 1 mg

Những lợi ích sức khỏe của bắp cải

- Bắp cải có chứa nhiều chất sắt vì thế nó rất hữu ích trong điều trị thiếu máu cho những người đang thiếu máu do thiếu sắt.

- Cải bắp cũng là loại rau giàu vitamin và dưỡng chất nên khá hiệu quả trong điều kiện bệnh viêm khớp, suy nhược thần kinh, sự chảy mủ, khó tiêu, tầm nhìn có vấn đề và bệnh béo phì.

- Loại rau thường được trồng ở các mảnh vườn nhỏ của mỗi gia đình này rất giàu dinh dưỡng và chất xơ. Bên cạnh đó nó còn là một nguồn vitamin C hoàn toàn tự nhiên. 

- Đặc biệt, bắp cải nổi tiếng với chất đạm tự nhiên được gọi là indoles. Hiện nay nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chất indoles có trong bắp cải có thể giảm nguy cơ phát triển của nhiều bệnh ung thư.

Ngoài ra, bắp cải rất giàu các vitamin có lợi cho sức khỏe dưới đây:

+ Vitamin A: chịu trách nhiệm trong việc bảo vệ làn da và đôi mắt của bạn.

+ Vitamin C: một chất chống oxy hóa quan trọng và giúp cơ thể đốt cháy chất béo.

+ Vitamin E: một chất béo hòa tan chống oxy hóa đóng vai trò làm đẹp và chống viêm nhiễm cho làn da.

+ Vitamin B: giúp tạo hưng phấn cho toàn bộ hệ thần kinh và tăng cường trao đổi chất trong cơ thể.

- Khoa học hiện đại cũng chứng minh rằng những lợi ích sức khỏe và giá trị chữa bệnh của bắp cải không chỉ dừng lại tại đó ngược lại bó còn đóng một vai trò rất quan trọng trong sự ức chế các bệnh nhiễm trùng và loét.

Các món ăn từ bắp cải

Bắp cải có thể được dùng để chế biến các món ăn nóng như thịt bò muối đóng hộp nấu bắp cải, súp bắp cải, bắp cải hầm hoặc các món nguội như salad bắp cải. Một món ăn nổi tiếng khác được làm từ bắp cải là món bắp cải muối chua sauerkraut của Đức. Ngoài ra, lá bắp cải cũng được sử dụng trong các món cuốn...

Món bắp cải cuốn tôm thịt hấp dẫn

Cải thảo thường được dùng trong món salad, bắp cải trộn hoặc được hấp/luộc chín để dùng riêng hoặc bổ sung vào một vào món Châu Á. Cải thảo có thể được dùng trong bất kỳ công thức nấu ăn nào có bắp cải.