Vì sao người cao tuổi khó chống đỡ Covid-19?

Sự lão hóa khiến toàn bộ cơ quan người cao tuổi bị suy yếu, giảm khả năng bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của virus gây bệnh.

Người từ 60 tuổi trở lên được gọi là người cao tuổi. Quy luật tự nhiên khiến họ bị lão hóa toàn cơ thể, từ hệ cơ xương khớp đến các cơ quan quạn trọng như phổi, tim, hệ thống mạch máu, hệ hô hấp. Sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch "thờ ơ" với tác nhân gây bệnh xâm nhập. Cơ thể giảm khả năng thích ứng với sự thay đổi của thời tiết, môi trường và chế độ dinh dưỡng không hợp lý nên dễ mắc các bệnh ý nền như đái tháo đường, tim mạch.

Khi còn trẻ và sức khỏe tốt, virus, vi khuẩn, nấm không thể xâm nhập và gây bệnh cho các cơ quan hô hấp vì bị các hàng rào bảo vệ ở mũi, họng cản lại, bị phổi bao vây, tống ra ngoài bằng phản xạ ho, khạc mạnh. Khi hệ hô hấp bị lão hóa, hàng rào bảo vệ cơ thể ở mũi, họng đáp ứng rất kém, virus, vi khuẩn dễ xâm nhập gây bệnh ở đường hô hấp dưới gồm phế quản, phổi. Lồng ngực giảm khả năng co giãn, dung tích phổi giảm, giảm phản xạ ho, lực ho nên suy yếu trước virus, vi khuẩn hoặc không bao vây, tống tác nhân gây bệnh ra ngoài.

Dịch Covid-19 dễ gây biến chứng nặng đối với người trên 60 tuổi.

Vì vậy, người cao tuổi khó chống đỡ khi mắc các bệnh lây nhiễm từ cộng đồng, đặc biệt là các bệnh lý đường hô hấp và Covid-19. Một nghiên cứu tại Bệnh viện Lão khoa Trung ương cho thấy người hơn 60 tuổi trung bình mắc 2,6 bệnh, nhóm trên 80 tuổi mắc trung bình 6,8 bệnh. Trong khi đó, dịch Covid-19 có xu hướng lan rộng, gây bệnh viêm đường hô hấp cấp tính và biến chứng nặng đối với người trên 60 tuổi.

Vậy người cao tuổi cần làm gì để có thể giảm bớt nguy cơ lây nhiễm các bệnh lý đường hô hấp và Covid-19?

Đầu tiên, người cao tuổi cần phải nâng cao thể trạng và điều trị đúng, đủ, hiệu quả các bệnh lý nền đang mắc, ví dụ kiểm soát tốt huyết áp, đường máu, duy trì ổn định bệnh lý tim mạch...

Về dinh dưỡng, người cao tuổi chú ý ăn đủ chất và tránh áp dụng chế độ ăn kiêng quá ngặt nghèo vì sẽ làm cho cơ thể thiếu chất gây suy yếu hệ miễn dịch. Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đa dạng, giàu chất dinh dưỡng như thịt bò, thịt gà, thịt lợn, cá, tôm, trứng và có thể phối hợp các loại đậu đỗ như đậu tương, đỗ xanh, đỗ đen... Ăn đa dạng thực phẩm sẽ cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết, đặc biệt là các loại vitamin A, C, D, E, sắt, kẽm. Các chất này đóng vai trò quan trọng, giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa.

Bữa ăn hàng ngày nên dùng một số gia vị giúp tăng cường miễn dịch như tỏi, nghệ, sả, nấm, tảo biển, trà xanh, sữa chua... Luôn ăn chín uống sôi. Đảm bảo an toàn bảo quản, chế biến thực phẩm.

Chủ động bổ sung đủ 1,5-2 lít nước hàng ngày, không nên uống nhiều nước và buổi tối trước khi đi ngủ.

Người cao tuổi, những người có thể trạng yếu, có nhiều bệnh lý nền hoặc có bệnh lý nền chưa được điều trị ổn định cũng nên hạn chế đi ra ngoài khi thời tiết quá lạnh hoặc quá nóng, khi thời tiết thay đổi và dịch Covid-19 đang bùng phát hiện nay. Ngoài ra chú ý giữ môi trường sinh hoạt được thông thoáng, thường xuyên mở cửa sổ tuy nhiên cũng cần tránh gió lùa trực tiếp.

Nếu phải ra ngoài, người cao tuổi nên tránh nơi tập trung đông người ở không gian hẹp, sử dụng khẩu trang, giấy khô đề phòng ho, khạc, nước sát khuẩn nhanh để vệ sinh tay thường xuyên.

Trong trường hợp có vấn đề về sức khỏe, có thể tự chăm sóc tại nhà dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế xã, phường nếu bệnh nhẹ và chỉ tới cơ sở y tế khi có bệnh nặng cần theo dõi, điều trị hoặc cấp cứu. Các cơ sở khám chữa bệnh cân nhắc cấp thuốc điều trị các bệnh lý mạn tính tối thiểu 2 tháng một lần nhằm giảm tải, giúp người cao tuổi không phải đi lại nhiều, tránh nhiễm Covid-19 hoặc các bệnh đường hô hấp.

Bác sĩ Nguyễn Đặng Khiêm
Trưởng khoa Cấp Cứu, Bệnh viện Hữu nghị