1802 (Nhâm Tuất) :Nhà Tây Sơn suy sụp

Ngày 29 tháng 7 (âl) năm Nhâm Tý (1792): Vua Quang Trung mất đột ngột. Con trưởng là Quang Toản lên thay. Quang toản lúc này mới 10 tuổi lấy niên hiệu là Cảnh Thịnh.

Ngày 29 tháng 7 (âl) năm Nhâm Tý (1792): Vua Quang Trung mất đột ngột. Con trưởng là Quang Toản lên thay. Quang toản lúc này mới 10 tuổi lấy niên hiệu là Cảnh Thịnh.

Năm 1800, Nguyễn Ánh chiếm được Quy Nhơn, tướng Vũ Tuấn đầu hàng. Quang Toản sai Trần Quang Diệu và Vũ Văn Dũng đem quân vào chiếm lại. Tướng của Nguyễn Ánh là Võ Tính tử thủ cầm chân hai danh tướng Tây Sơn trong hơn một năm. Năm 1801, Nguyễn Ánh nhận thấy tinh binh Tây Sơn đều tập trung cả ở chiến trường Quy Nhơn nên mang quân chủ lực vượt biển ra đánh Phú Xuân. Quang Toản thua trận bỏ chạy ra Bắc. Đầu năm 1802, Tây Sơn chiếm lại thành Quy Nhơn, Võ Tính tự vẫn. Nhưng lúc đó Nguyễn Ánh đã ồ ạt Bắc tiến tới Nghệ An. Trần Quang Diệu vội mang quân ra cứu, bị quân Nguyễn chặn đường, phải vòng qua đường Vạn Tượng (Lào). Tới Nghệ An thì thành đã mất, quân sĩ bỏ chạy gần hết, vợ chồng Trần Quang Diệu - Bùi Thị Xuân bị bắt, Vũ Văn Dũng không biết trốn đi đâu. Giữa năm 1802 Nguyễn Ánh tiến ra chiếm được Thăng Long, Quang Toản không chống nổi, bỏ chạy và bị bắt. Nguyễn Ánh đã trả thù gia đình Quang Toản những người theo Tây Sơn vô cùng tàn bạo.

Nguồn:Thư viện Trung tâm sưu tầm và tập hợp