Hồ Hán Thương (?-1407)

Canh Thìn 1400, tháng 2, Hồ Quí Ly lật đổ Trần Thiếu Đế, tự lập làm vua. Quí Ly muốn lập Hán Thương làm Thái tử, nhưng chưa quyết định hẳn, bèn ra câu dối để xem chí khí của hai người con. Quí Ly trỏ vào nghiêm mực, đọc

Hồ Hán Thương (?-1407), là con thứ của Hồ Quý Ly, em Hồ Nguyên Trừng, không rõ năm sinh năm mất.

Canh Thìn 1400, tháng 2, Hồ Quí Ly lật đổ Trần Thiếu Đế, tự lập làm vua. Quí Ly muốn lập Hán Thương làm Thái tử, nhưng chưa quyết định hẳn, bèn ra câu dối để xem chí khí của hai người con. Quí Ly trỏ vào nghiêm mực, đọc:

“Thử nhất quyền kì thạch, hữu thời vi vân vi vũ dĩ nhuận sinh dân” (Phiến đá kì lạ này, có lúc làm mây làm mưa để làm tươi mát cho sinh dân).

Con cả là Hồ Nguyên Trừng biết ý cha, đối lại với dụng ý khuyên hãy lập Hán Thương, còn mình chỉ đáng là người giúp việc. Nguyễn Trừng đọc:

“Giá tam thốn tiểu tùng, tha nhật tác đống tác lương kham phù xã tắc” “ba tấc gỗ thông đây, một ngày kia sẽ làm rường cột giúp xã tắc”.

Do đó Hán Thương được lập làm Thái tử. Cuối năm ấy (1400), Quí Ly nhường ngôi cho Hán Thương để làm Thái thượng hoàng.

Vừa lên ngôi ông sai sứ sang cống nhà Minh và xin phong. Dù thế, ông vẫn ngầm chống đối nhà Minh; mặc khác lo sửa sang việc nội trị nhằm đương đầu với các phe nhóm không phục tùng.

Đinh Hợi 1407, ngày 12-5 âm lịch, ông và cha, anh của ông đều sa vào tay giặc Minh ở cửa biển Kì La. Giặc Minh giải cha con ông về Kim Lăng. Con ông là Hồ Nhuế cùng chung số phận. Sau đó, ông và cha bị giặc giết, chỉ còn anh và con ông được chúng thu dụng.

Ông ở ngôi được 6 năm, đổi niên hiệu hai lần: Thiệu Thánh (1401-1402); Khai Đại (1403-1407).

Nguồn: Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam