Bộ Kit (bộ sinh phẩm) do Viện Công nghệ Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tạo ra vừa được nhóm nghiên cứu công bố chiều 3/3 được phát triển dựa trên công nghệ sinh học phân tử realtime RT-PCR (được WHO khuyến cáo trong chế tạo Kit thử nCoV/SARS-CoV-2).
Bộ sinh phẩm do Viện Công nghệ sinh học phát triển. Ảnh: Việt Linh.
PGS.TS Đồng Văn Quyền, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Sinh học, Trưởng nhóm nghiên cứu cho biết, Kit phát triển trên cơ sở các bộ mồi và mẫu dò được thiết kế và chỉnh lý dựa trên các gene và vùng gene quan trọng của SARS-Cov-2 được phân lập tại Việt Nam mà nhóm nghiên cứu đã giải trình tự.
Vật liệu được sử dụng để phát triển bộ Kit chẩn đoán là mẫu RNA đã được tách chiết từ nCoV gây bệnh cho bệnh nhân Việt Nam do Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cung cấp, các gene cũng như các vùng gene được nhân dòng từ RNA của nCoV để làm mẫu cho việc nghiên cứu và cung cấp các trình tự cho việc thiết kế các bộ mồi và mẫu dò. Các mẫu RNA của một số virus gây bệnh đường hô hấp ở người do Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và Viện Y học Dự phòng Quân đội (Bộ Quốc phòng) cung cấp.
PGS Quyền cho biết, các bộ Kit phát triển ngay sau khi dịch bệnh Covid-19 mới xảy ra dựa trên số lượng rất hạn chế trình tự hệ gene của nCoV, nên các đoạn mồi và mẫu dò thiết kế đôi khi chưa thể đặc hiệu 100%, vì thế nhóm nghiên cứu đã nhân dòng và giải trình tự gene, vùng gene quan trọng của virus gây bệnh cho bệnh nhân Việt, so sánh với các trình tự gene nCoV ở các nước để lựa chọn vùng đặc thù nhất cho việc phát triển bộ Kit.
Đại tá Nguyễn Phúc Thái, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Y học dự phòng Quân đội cho biết, Viện đã đánh giá bộ sinh phẩm do Viện Công nghệ Sinh học phát triển, kết quả khả quan. Bộ Kit đủ điều kiện áp dụng chẩn đoán nCoV trên mẫu bệnh phẩm lâm sàng, theo tiêu chí của Phòng xét nghiệm virus sinh học phân tử, Khoa sinh vật, Viện Y học dự phòng Quân đội.
Bộ Kit của Viện Công nghệ sinh học có độ nhạy, độ đặc hiệu tương đương với bộ Kit realtime RT-PCR của Tổ chức Y tế Thế giới với độ đặc hiệu 100%, độ nhạy là 10 copies/phản ứng.
Kết quả nghiên cứu đã khẳng định Việt Nam đã làm chủ công nghệ hiện đại và hoàn toàn chủ động trong việc tạo bộ Kit realtime RT-PCR dùng để chuẩn đoán SARS-Cov-2 tại Việt Nam, không phụ thuộc vào việc nhập ngoại nước ngoài.
"Bước tiếp theo Viện Y học Dự phòng Quân đội sẽ cùng với Viện Công nghệ sinh học mô hình đánh giá lớn hơn, số lượng mẫu nhiều hơn để có kết quả chính xác về bộ Kit. Khi có kết quả sẽ gửi lên Ban Chỉ đạo Covid-19 Trung ương xem xét ứng dụng vào thực tế.
Đại tá Thái khẳng định, phòng thí nghiệm của Viện có đủ năng lực đánh giá, đạt chuẩn và số lượng cách ly trong quân đội cũng nhiều nên đủ đối tượng để đánh giá. Ông cho biết, sẽ tiếp tục đồng hành và hy vọng Kit sớm được đưa vào ứng dụng để giải được bài toán tầm soát số lượng lớn bệnh nhân trong nước. Tuy nhiên ông cũng cho rằng với một kết quả nghiên cứu dù thành công nhưng còn rất nhiều yếu tố, nên chưa chắc đã đưa vào ứng dụng nếu nó không đáp ứng được độ nhanh, chính xác và chi phí.