Danh sách bài viết

Tìm ra nguyên nhân khiến cho nền văn minh Maya sụp đổ

Cập nhật: 28/03/2024

Phân tích của nghiên cứu cho thấy lượng mưa hàng năm giảm mạnh và độ ẩm giảm đã góp phần gây ra hạn hán và chấm dứt nền văn minh Maya.

Sự sụp đổ của nền văn minh Maya cổ đại luôn là đề tài tìm hiểu của nhiều nhà khoa học. Nhóm các chuyên gia thuộc ĐH Rice và Đại học bang Louisiana cho rằng họ đã tiến gần hơn đến lời giải của bí ẩn này nhờ vào những bằng chứng thu thập được tại hố sụt Great Blue.

Hố Great Blue là hố nước ngầm dưới biển, cách bờ biển Belize khoảng 70km và nằm gần trung tâm đảo san hô Lighthouse. Hố sâu 124m, đường kính rộng khoảng 300m, được hình thành như một hệ thống hang động đá vôi trong những năm cuối của thời kỳ băng hà. Từ khoảng độ sâu 30 - 33m, sự hình thành đá vôi nơi đây ngày càng trở nên phức tạp.

Hố Great Blue
Hố Great Blue.

Với việc phân tích những mẫu trầm tích thu được tại hố Great Blue, cụ thể là tìm hiểu màu sắc, kích thước, độ dày của lớp đất đá rồi so sánh với mẫu đá ở khu vực gắn liền với đất liền, các chuyên gia đã phát hiện sự khác biệt trong tỷ lệ titan với nhôm. Điều này giúp các nhà nghiên cứu có thể ước tính được lượng mưa ở khu vực này.

Phân tích kỹ hơn, các chuyên gia nhận thấy lượng mưa thấp đã gây ra một đợt hạn hán lớn ở khoảng thời gian từ năm 1000 - 1100 gây nên sự sụp đổ của thành phố Maya cổ đại - Chichen Itza.

Kim tự tháp Chichen Itza.
Kim tự tháp Chichen Itza.

Chính bởi lượng mưa giảm dần và thời tiết trở nên hanh khô hơn (khoảng năm 660), các nguồn tài nguyên trở nên cạn kiệt, những bất ổn chính trị đã xuất hiện và nổ ra chiến tranh, đế chế Maya dần suy tàn.

Và sau nhiều năm chống chọi với khó khăn, đợt hạn hán kéo dài gần một thế kỷ (từ năm 1000 tới năm 1100) đã đặt dấu chấm hết cho nền văn minh Maya cổ đại.

Tiến sĩ André Droxler - tác giả nghiên cứu cho biết: "Khi một trận hạn hán lớn xảy ra, nó sẽ kéo theo nhiều hệ luỵ như nạn đói hay tình trạng bất ổn. Phát hiện này đã giúp chúng tôi hiểu hơn về việc thay đổi khí hậu ảnh hưởng thế nào đến sự sụp đổ của nền văn minh Maya".

Maya là một trong những nền văn minh đặc sắc nhất thế giới do những người Maya ở châu Mỹ xây dựng từ 2.000 năm trước ở khu vực thuộc đông nam Mexico, bắc Guatemala và Honduras ngày nay.

Nền văn minh Maya đạt tới đỉnh cao trong lĩnh vực xây dựng bộ máy nhà nước, kiến trúc, toán học, thiên văn học hay tính toán thời gian, ngày tháng. Căn cứ vào những di vật còn sót lại, giới khảo cổ xác định rằng các quốc gia cổ đại của người Maya ra đời trong thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Tuy nhiên, phần lớn các quốc gia của người Maya diệt vong trong thế kỷ thứ 9 đến thế kỷ thứ 10. Quốc gia cuối cùng của nền văn minh trên bán đảo Yucatán, thuộc Mexico sụp đổ vào thế kỷ 16, sau khi Tây Ban Nha xâm chiếm khu vực.

Có lẽ nền văn minh Maya là một trong những nền văn minh gây ảnh hưởng lớn tới thế giới hiện đại. Lịch của người Maya từng khiến nhiều người lo ngại về khả năng tận thế của trái đất, bởi nó kết thúc đúng vào ngày 21/12/2012. Các nhà khảo cổ học từng đặt ra rất nhiều giả thuyết xung quanh cuốn lịch và những cuộc tranh cãi chỉ chấm dứt khi tận thế không xảy ra.


    Nguồn: /

    Thước phim về cuộc chiến đầu tiên giữa AI và phi công

    Các ngành công nghệ

    Một chiếc tiêm kích F-16 do trí tuệ nhân tạo (AI) điều khiển tham gia trận không chiến đầu tiên với máy bay F-16 khác do người lái.

    Phát triển thiết bị bay không người lái chạy bằng nhiên liệu hydro

    Các ngành công nghệ

    Với kinh phí đầu tư ban đầu là 3,6 triệu AUD (2,32 triệu USD), dự án Wildu sẽ phát triển một loại thiết bị bay không người lái y tế đặc biệt, chạy bằng nhiên liệu hydro.

    Nhà vệ sinh tương lai, bồn cầu sẽ biết... bắt bệnh

    Các ngành công nghệ

    Nhà vệ sinh với các cải tiến có thể giảm bớt gánh nặng cho hệ thống chăm sóc sức khỏe, đồng thời giúp người lớn tuổi có thể ở nhà an toàn.

    Boston Dynamics công bố dòng robot Atlas mới, thực hiện được những động tác bất khả thi với con người

    Các ngành công nghệ

    Gần một thập kỷ qua, robot Atlas do công ty công nghệ Boston Dynamics phát triển đã nhiều lần xuất hiện trên các phương tiện truyền thông đại chúng.

    Siêu máy tính AI giống bản sao kỹ thuật số của Trái đất

    Các ngành công nghệ

    Các nhà khoa học tạo ra một "bản sao kỹ thuật số" của Trái Đất, có thể dự đoán thời tiết nhanh hơn nhiều so với dịch vụ thông thường.

    Cuộc thi người đẹp AI đầu tiên trên thế giới

    Các ngành công nghệ

    Những người đẹp giành vị trí cao trong cuộc thi sắc đẹp trí tuệ nhân tạo (AI) đầu tiên trên thế giới sẽ nhận được các phần giải thưởng trị giá lên tới hơn 20.000 USD.

    Google Photos mở nhiều tính năng chỉnh sửa AI miễn phí tới người dùng

    Các ngành công nghệ

    Các công cụ chỉnh sửa hình ảnh sử dụng AI (trí tuệ nhân tạo) sẽ được Google Photos cung cấp miễn phí tới cả người dùng iOS lẫn Android.

    Trung Quốc phát triển thành công vòi rồng thông minh được điều khiển bằng AI

    Các ngành công nghệ

    Các nhà nghiên cứu Trung Quốc phát triển thành công vòi rồng thông minh đầu tiên trên thế giới được điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo (AI).

    Elon Musk nói AI sắp vượt trội hơn người thông minh nhất

    Các ngành công nghệ

    Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk dự đoán trí tuệ nhân tạo (AI) thông minh hơn người thông minh nhất có thể được phát triển vào năm 2025 hoặc 2026.

    Robot đã tự biết lừa bóng, qua người, ghi bàn

    Các ngành công nghệ

    Nhờ phương pháp đào tạo AI mới, những chú robot đã có thể tự động cải thiện kỹ năng và tham gia vào một trận bóng mô phỏng.